Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 3  Sayfa: 2060-2076

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1888

SOKRATES’TEN TAYLOR’A ESKİMEYEN YÖNETİM DÜŞÜNCESİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

SÜLEYMAN ÇELİK

Yönetim biliminin 20. yüzyılın başlarında ve özellikle Frederick Taylor’un çalışmalarıyla başladığı kabul edilse de yönetim düşüncesi ve uygulamaları binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. İnsanların topluluklar halinde yaşamaya başlamalarından itibaren basit de olsa bir yönetim anlayışının ortaya çıktığı kabul edilmektedir. Toplulukların şehirlere, şehirlerin devletlere ve büyük medeniyetlere dönüşmeleri sistematik bir yönetim anlayışını gelişmesini zorunlu kılmıştır. Bu bağlamda, tarihin kaydedilmeye başlandığı ilk dönemlerden günümüze kadar birçok düşünür bu konuda çalışmalar yapmış farklı görüş ve anlayışta yönetim ilke ve prensipleri ortaya koymuştur.

F. Taylor’un "Bilimsel Yönetim", Henri Fayol’un "Yönetim İlkeleri Yaklaşımı"  yönetim bilimin doğuşu olarak kayda geçmiştir. Oysa Sokrates’ten Sun Tzu’ya, Aristoteles’ten Adam Simith’e kadar birçok düşünür ve sosyal bilimci benzer ilke ve prensiplerden yüzyıllar önce eserlerinde bahsetmişlerdir. Bu çalışma, bu eserlerde ortaya konan yönetim düşüncesi ile bilimsel yönetim düşüncesi arasındaki benzerlikleri ortaya koymaktadır. Çalışma, amacını gerçekleştirirken, yönetim konusunda söz söylemiş filozof, bilim insanı ya da düşünürlerin eserlerin tamamını gündeme getirme niyetinde değildir. Çalışma, yönetim ve örgüt tarihini derinden etkileyen 6 kişi ve eserleri üzerinden yönetim ve örgüt teorisini, geçmişi ile ilişkilendirmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Yönetim Teorisinin Öncüleri, Yönetim Düşüncesinin Gelişimi, Örgüt Teorisi, Taylorizm, Yönetim İlkeleri

FROM SOCRATES TO TAYLOR, AN EVALUATION OVER MANAGEMENT THOUGHT

Although it is accepted that management science started at the beginning of the 20th century and especially with the work of Frederick Taylor, management thought and practices date back thousands of years. The study argues that a management approach, albeit simple, has emerged since people began to live in communities. The transformation of communities into cities, cities into states and great civilizations necessitated the development of a systematic management approach. Many thinkers have worked on this subject from the period when history was recorded to the present, and noted different management views and understandings.

"Scientific Management" of F. Taylor and "Management Principles Approach" of Henri Fayol were recorded as the birth of management science. However, many thinkers from Socrates to Sun Tzu, from Aristoteles to Adam Smith had similar thoughts centuries ago. This study aims to reveal the similarities between these thinkers’ works and scientific management. The study does not intend to bring up all the works of philosophers or thinkers who have spoken about management. It aims to relate management theory to its past through 6 thinkers’ works that affected the history of management and organization.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Pioneers of Management Theory, Development of Management Thought, Organization Theory, Taylorism, Management Principles