Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 3  Sayfa: 2409-2425

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.09.1938

ORTA GELİRLİ ÜLKELERDE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ

TUBA AKAR

Günümüzde bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerle birlikte ekonomik büyüme teknoloji ve inovasyon düzeyine bağlı hale gelmiştir. Tüm bu süreçlerin temelinde ise yaratıcı fikir ve buluşlar yer almaktadır. Yaratıcı düşüncenin yasalarla koruma altına alınması anlamına gelen fikri mülkiyet haklarının inovasyon ve ekonomik büyüme üzerine olan etkisi bu bağlamda önem arz etmektedir. Gelişmiş ülkelerde güçlü fikri mülkiyet hakları korumasının yeniliği ve ekonomik büyümeyi teşvik ettiği konusunda literatürde bir fikir birliği varken, taklit ve teknoloji transferinin önemli olduğu orta gelirli ülkelerde güçlü fikri mülkiyet hakları korumasının yeniliği ve ekonomik büyümeyi nasıl etkileyeceği belirsizliğini korumaktadır. Bu çalışmanın amacı fikri mülkiyet haklarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisini orta gelirli ülkeler açısından analiz etmektir. Çalışma 80 tane orta gelirli ülkeyi kapsamaktadır ve geliştirilen hipotez panel eşbütünleşme yöntemiyle test edilmiştir. Araştırma 1995-2020 dönemini kapsamaktadır.  Çalışma bulguları paneli oluşturan ülkeler arasında yatay kesit bağımlılığı bulunduğuna işaret etmektedir.  Panelin geneli için fikri mülkiyet hakları ve ekonomik büyüme arasında istastiksel olarak anlamsız ancak pozitif bir ilişki ortaya koyarken Kamerun, Jamaika, Fas, Romanya, Samoa ve Zambiya’da fikri mülkiyet hakları ekonomik büyüme değişkenini istatiksel olarak anlamsız ancak negatif etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Fikri Mülkiyet Hakları, İnovasyon, Ar-Ge Harcamaları, Ekonomik Büyüme, Panel Veri

THE RELATIONSHIP BETWEEN INTELLECTUAL PROPERTY RIGHTS AND ECONOMIC GROWTH IN MIDDLE-INCOME COUNTRIES

Nowadays economic growth has become dependent on technology and innovation levels with the effect of developments in information and communication technologies. Creative ideas and inventions are the basis of all these processes. Intellectual property rights mean the protection of creative thinking and therefore their impact on innovation and economic growth is important for countries. There is a consensus in the literature that stronger intellectual property protection in developed countries encourages innovation and economic growth. however, it remains unclear how strong intellectual property rights protection will affect innovation and economic growth in middle-income countries where imitation and technology transfer are important. This study aims to analyze the effect of intellectual property rights on economic growth in terms of middle-income countries. The study covers 80 middle-income countries and the developed hypothesis was tested with the panel cointegration method. The research is for the period 1995-2020. The findings of the study indicate that there is a cross-sectional dependence between the countries that make up the panel. While it revealed a statistically insignificant but positive relationship between intellectual property rights and economic growth for the whole panel, in Cameroon, Jamaica, Morocco, Romania, Samoa and Zambia, intellectual property rights had a statistically insignificant but negative effect on the economic growth variable.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Intellectual Property Rights, Innovation, R&D expenditures, Economic Growth, Panel Data