Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 3  Sayfa: 1890-1904

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1866

TÜRKİYE'DE KENTSEL VE KIRSAL ALANLAR İÇİN HANEHALKI TÜKETİM EŞİTSİZLİĞİ: KANTIL REGRESYON YAKLAŞIMI

SEDA ŞENGÜL, KENAN LOPCU

 Bu makalede, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 2010-2015 yılları arasında gerçekleştirilen Hanehalkı Tüketim Harcamaları araştırmalarından elde edilen veriler kullanılarak Türkiye'deki kırsal-kentsel tüketim eşitsizliği incelenmektedir. Çalışmanın ekonometrik yöntemi kantil regresyon yöntemidir. Kantil regresyon tekniklerinden elde edilen birincil bulgular, Türkiye'de kentsel-kırsal tüketim eşitsizliğinin her dilimde arttığını ve daha büyük tüketim farklılıklarının daha düşük gelir dilimlerinde olduğunu göstermektedir. Kentsel alanda tüm kantiller için gelirin etkisi, kırsal alandan daha yüksektir. Bu da hanelerin tüketim harcamalarının gelirdeki değişime duyarlı olma eğilimlerinin kentsel alanlarda kırsal alanlardan daha fazla olduğunu göstermektedir. Ayrıca, kırsal alanda hane reisinin eğitim düzeyinin arttırılmasının, kentsel ve kırsal alanlar arasındaki tüketim eşitsizliğini azaltmada etkili olacağı söylenebilir. Hanehalkı büyüklüğü ve hanehalkı tüketim harcamaları arasında hem kırsal hem de kentsel alanlarda U şeklinde bir ilişki olduğu, hanehalkı büyüklüğü arttıkça hanehalkı tüketim harcamasının azalan oranda arttığı belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler (Keywords): Hanehalkı Tüketim Harcaması, Eşitsizlik, Kentsel Alan, Kırsal Alan, Kantil Regresyon,Türkiye

HOUSEHOLD CONSUMPTION INEQUALITY FOR URBAN AND RURAL AREAS IN TURKEY: A QUANTILE REGRESSION APPROACH

In this paper we examine the rural-urban consumption disparity in Turkey by using data from Household Consumption Expenditures surveys, conducted by Turkish Statistical Institute from the year 2010 to 2015. The econometric method of the study is the quantile regression method. Primary findings from quantile regression techniques suggest that the urban-rural consumption disparity is on rise in every quantile in Turkey, and the larger consumption discrepancies are associated with lower quantiles. The effect of income in urban area for all of quantiles have a higher magnitude than rural area, indicating expenditure on total consumption tend to be is more sensitive to changes in income in urban areas than in rural areas. The results also indicate that increasing the educational level of rural household head is helpful in reducing urban-rural consumption disparity. Household size and household expenditure have an inverted U-shape relationship implying that households expenditure increases in household size at a decreasing rate both in rural and urban areas.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Household Consumption, Inequality, Quantile Regression, Urban, Rural, Turkey