Yıl: 2021  Cilt: 56  Sayı: 1  Sayfa: 353-370

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.03.1497

AHP YÖNTEMİYLE ULUSLARARASI TEDARİKÇİ SEÇİMİ

İSA DEMİRKOL

İşletmeler varlıklarını koruyabilmek ve pazar paylarını artırabilmek için kalite, maliyet, hizmet, tedarikçi profili ve risk olmak üzere beş önemli kritere üzerine odaklanmaktadır. Bu bakımdan tedarikçi seçimini etkin bir şekilde yönetilmesi gerekir. Bu çalışmada amaç, çok ölçütlü karar verme (ÇÖKV) tekniklerinden analitik hiyerarşi süreci (AHP) yöntemi uygulanarak uluslararası tedarikçi seçimi konusunda yeni bir model geliştirmektir. Ayrıca belirlenen sektörde en önemli kriterlere dikkat çekmek ve yapılan uygulama ile literatüre katkı sağlanması hedeflenmiştir. Çalışmada maliyet, kalite, hizmet, tedarikçi profili ve risk olmak üzere beş ana, yirmi alt ölçüt ve üç adet alternatif belirlenmiştir. Kriterlerin ağırlıkları analitik hiyerarşi süreci yöntemiyle değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda uluslararası tedarikçi seçiminde en önemli Ana kriterin “risk” olduğu, alt kriterler içerisinde “ürün fiyatı”, “teslimat süresi”, “esneklik”, “finansal durum”, “döviz ve ekonomik durum” olduğu görülmüştür. Ayrıca analizler sonucunda, işletmenin mevcut tedarikçileri arasında Tedarikçi B’nin en en önemli tedarikçi olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Tedarikçi Seçimi, AHP, Çok Ölçütlü Karar Verme

INTERNATIONAL SUPPLIER SELECTION USING AHP METHOD

Businesses focus on five important criteria such as quality, cost, service, supplier’s profile and risk in order to survive and increase their market shares. At this point, supplier selection has to be set and managed effectively. The aim of this study is to develop a new model for international supplier selection by applying the analytical hierarchy process (AHP) method, one of the multi-criteria decision making (MCDV) techniques. In addition, it is aimed to draw attention to the most important criteria in the specified sector and to contribute to the literature with the application. The paper concentrates on five main factors; cost, quality, service, supplier profile and risk, twenty sub-criteria, and three alternatives. According to the results, it was concluded that the most important criterion in the selection of international suppliers is 'risk', and sub-criteria are "product price", "delivery time", "flexibility", "financial condition", "foreign currency and economic status". In addition, it has been deduced that supplier-B is the most important supplier among the existing suppliers of the enterprise.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Supplier Selection, AHP, MCDM