X, Y, Z KUŞAKLARININ BESLENME BİLGİ DÜZEYLERİ, OBEZİTEYE KARŞI ÖN YARGILARI VE BESİN SEÇİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Özet

Amaç: X, Y, Z kuşaklarının beslenme bilgi düzeyleri, obeziteye karşı ön yargıları ve besin seçimlerinin değerlendirilmesidir.

Yöntem: Katılımcılara yüz yüze olarak katılımcıların sosyodemografik özelliklerini ve beslenme alışkanlıklarını içeren sorular ile beslenme bilgi düzeylerini ölçümlemek amacıyla Yetişkinler için Beslenme Bilgi Düzeyi Ölçeği (YETBİD), Obezite Ön Yargı Ölçeği (GAMS-27) ve Besin Seçimi Anketi’nden (BSA) oluşan anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler, SPSS v26 (IBM Inc., Chicago, IL, USA) programında analiz edilmiştir.
Bulgular: X, Y, Z kuşaklarının yaş ortalaması sırasıyla 48,92±4,68 yıl, 34,06±5,14 yıl, 18,90±1,31 yıl ve BKİ ortalamaları sırasıyla 27,27±3,25 kg/m², 26,30±3,69 kg/m², 23,01±3,74 kg/m²dir. “GAMS-27 Toplam” puanı Y kuşağında diğer kuşaklara göre istatistiksel olarak yüksek bulunmuştur (H=14,980; p<0,01). BSA alt faktörlerinden “Duygudurum” (H=8,282; p<0,05), “Uygunluk” (H=18,105; p<0,001), “Duyusal Çekicilik” (H=10,068; p<0,01) ve “Fiyat” (H=9,631; p<0,01) alt faktörleri puan ortancaları Z kuşağı bireylerinde en yüksek; “Doğal İçerik” (H=29,287; p<0,001), “Ağırlık Kontrolü” (H=9,396; p<0,01), ve “Etik Kaygı” (H=11,209; p<0,01) alt faktörleri puan ortancaları X kuşağı bireylerinde en yüksek bulunmuştur. YETBİD’in “Temel Beslenme” alt faktör puanlarındaki artışın, BSA’nın “Sağlık”, “Duygudurum”, “Duyusal Çekicilik”, “Doğal İçerik”, “Fiyat” alt faktör puanlarında artışa (p<0,05);  YETBİD’in “Besin Tercihi” alt faktör puanlarındaki artışın, BSA’nın “Sağlık”, “Uygunluk”, “Duyusal Çekicilik”, “Doğal İçerik”, “Fiyat”, “Ağırlık Kontrolü”, “Aşinalık” alt faktör puanlarında azalışa (p<0,05) ve “GAMS-27 Toplam” puanlarındaki artışın, BSA’nın “Sağlık”, “Duygudurum”, “Uygunluk” , “Duyusal Çekicilik”, “Doğal İçerik”, “Fiyat”, “Ağırlık Kontrolü”  ve “Aşinalık” (p<0,05) alt faktör puanlarında azalışa neden olduğu bulunmuştur.
Sonuç: Obezite ön yargısı en yüksek olan kuşak; Y kuşağıdır. Kuşakların beslenme bilgisi ve obezite ön yargısı besin seçimlerini etkilemektedir.