İSRAİL SAĞI’NIN İDEOLOJİK, KURUMSAL VE KİŞİSEL ROTALARI: REVİZYONİST SİYONİZM, LİKUD PARTİSİ VE BİNYAMİN NETANYAHU

Özet

İsrail siyaseti, 1977 yılına kadar sol siyasetin hegemonyası altında önemli kurumsal ve ideolojik gelişmeler yaşamıştır. Bu süreç, 1977 seçimleriyle sona ermiş ve sol partilerin 28 yıllık iktidarından sonra sağ yönelimli Likud Partisi ve lideri Menachem (Menahem) Begin iktidara gelmiştir. İsrail siyasetinde bu kritik dönüşümün toplumsal, elit, kurumsal ve fikirsel temellerinin incelenmesi önem taşımaktadır. Bu amaçla İsrail’in kuruluş döneminde marjda kalan ve ana akım olamayan Revizyonist Hareketin bugün İsrail siyasetinin baskın politik hattı olmasının kaynaklarının irdelenmesi gerekmektedir.

Bu makale, İsrail sağını üç farklı düzeyde betimlemektedir: ideolojik, kurumsal ve kişisel. İdeolojik düzeyde, İsrail sağının temel ideolojisi olan Revizyonist Siyonizm'in temel fikirleri ve Ze'ev Jabotinsky liderliğindeki oluşum süreçleri ele alınmaktadır. Bu ideoloji, Siyonist düşüncenin geleneksel yaklaşımlarından farklı olarak, daha milliyetçi ve güçlü bir Yahudi devletinin kurulması üzerine odaklanmaktadır. Kurumsal düzeyde, Menahem Begin öncülüğünde Revizyonist Siyonizm ideolojisinin Likud Partisi aracılığıyla kurumsallaşması incelenmektedir. Likud Partisi'nin iktidara gelmesi, İsrail siyasetinde köklü bir değişimi temsil etmekte olup, dış politika ve güvenlik konularında daha agresif bir tutum benimsemesine yol açmıştır. Kişisel düzeyde ise, kurumsallaşan Likud Partisi'nin Binyamin Netanyahu liderliğindeki gelişimi ve siyasi stratejileri üzerinde durulmaktadır. Netanyahu'nun liderliği, İsrail'in işgal ettiği Batı Şeria’daki yerleşim politikalarını ve uluslararası ilişkilerini şekillendiren önemli bir dönemeç olmuştur. Makale, İsrail sağının bu üç dönüşüm alanında yaşanan iç içe ve birikimli oluşumunu kurucu elitler (Jabotinsky, Begin ve Netanyahu) ve kritik tarihsel olaylar bağlamında değerlendirmektedir.