YÖNETİCİ DENEYİMLERİ PERSPEKTİFİNDE NİTEL BİR ANALİZ IŞIĞINDA GÜÇLÜ KOOPERATİFÇİLİK MODELLEMESİNE ÖNERİLER

Özet

Kooperatiflerin sosyal ve ekonomik yaşamda rolüne ilişkin literatür incelendiğinde; kamu ve özel sektör dışında üçüncü sektör olarak toplumsal farkındalığın üzerinde ekonomik paya sahip olduğu görülmektedir. Kamunun ekonomideki kısıtlı büyüklüğü, piyasanın başarısızlığı, kar maksimizasyonu hedefinde hareket eden özel sektörün aksine kooperatifler, dayanışma ekonomisi temelinde farklı türleriyle girişimci kurumsal örgütlerdir.

Türkiye, güçlü kooperatifçilik anlayışında gelişmiş sosyal ekonomiler ile eş zamanlı arzu edilen hareketlenmenin uygulamada istenilen düzeyine ulaşamamıştır. Mevzuat düzenlemeleri ve kamu otoritelerinin çalışmaları yanında uygulamada karşılaşılan yapısal sorunların çözümü için daha fazla katılımcı desteğine ihtiyaç olduğu görülmektedir. Güçlü kooperatifçilik ilke ve değerlerinden beklenen yapının aksine, kırılgan yapının ardındaki sorunlar farklı çevrelerden uzmanlar ve akademisyenler eliyle araştırılmaktadır.

Çalışmamızda, günümüz, gelecek ve kriz dönemlerinde toplumsal ihtiyaçların en etkin karşılanmasında öncelikli olan bu sektör için yapılanma modeli tahlil edilmiştir. Katılımcı paydaşların rolü de değerlendirilerek kooperatifler için yeniden yapılanma gerekçeleri yönetici deneyimlerinde irdelenmiştir.
Araştırma, Ege Bölgesinin il ve ilçelerinde, 20 yıl ve üzeri kooperatif yöneticiliği ve denetçiliği yapmış uzman kişiler ile yürütülmüştür. Nitel çalışmada, tematik analiz yöntemi ile elde edilen bulgular, görsel anlatımla yorumlanmıştır. Ulaşılan sonuç değerlendirmesinde; mevzuat, eğitim, kurumsal yapı, yeni kurumların oluşması, denetim mekanizması, finansal güçlendirme çözümleri, ortaklık bilinci ve kooperatifçilik değerlerinin uygulama ile buluşmasına hizmet edecek öneriler açıklanmıştır.