SOSYOLOJİK BİR SORUN OLARAK ALGORİTMİK YANLILIK: ‘SOSYAL FAYDA İÇİN YAPAY ZEKâ’NIN ZORLUKLARI NE KADAR BÜYÜK?

Özet

Yapay Zekâ (AI), teknoloji ve sosyal değişim söz konusu olduğunda inkâr edilemez bir şekilde ilgi odağı olmuştur. Yapay zekâ uygulamalarının toplumsal ve günlük yaşamın çeşitli alanlarında giderek yaygınlaşması, kayda değer biçimde olumlu ve olumsuz toplumsal etkilere neden olmaktadır. Yapay zekanın olumsuz veya istenmeyen sosyal etkilerinin ana nedenlerinden biri, yapay zekanın geliştirilmesi sürecinden, yani veri toplama ve işlemenin yanı sıra algoritma tasarımından kaynaklanan yapay zekâ önyargısından ileri gelmektedir. Öte yandan yapay zekâ ve ilgili teknolojilerdeki son gelişmeler, insanlığın sosyal ve çevresel sorunlarına çözüm bulunmasının yanı sıra olumlu sosyal etki yaratma umutlarını da artırmıştır. Sosyal Fayda için Yapay Zekâ (AI4SG) kavramı da en son teknolojiye sahip yapay zekâ araç ve uygulamalarının tüm toplumun yararına kullanılması beklentisiyle geliştirilmiştir.   Ancak yapay zekâ yanlılığı, Sosyal Fayda için Yapay Zekâ projelerinin belirlediği hedeflere ulaşması bakımından önemli bir zorluk teşkil etmektedir. Yapay zekâ yanlılığının etik ve insan odaklı yönergelere referansla hafifletilmesi başarılı sonuçlar elde edilmesini sağlayabilir. Bu bağlamda, bu makale ‘Sosyal Fayda için Yapay Zekâ’ hedefine ulaşmada yapay zekanın karşılaştığı zorlukları tartışmaktadır.