TÜRKİYE’DE KENTSEL DÖNÜŞÜMDE İMAR VE HUKUKİ AÇIDAN YAŞANAN SORUNLAR

Özet

Kentler dinamik yapıya sahip yaşam ve yerleşim birimleridir. Bu dinamik yapıları nedeniyle de var oldukları günden bu yana sürekli değişim içinde olmuşlardır. Kentlerin bu değişen yapılarına ve kentsel yerleşimlere ilişkin gelişmeler zaman içinde değişim göstermiştir.Kentsel dönüşümün ortaya çıktığı dönemdeki Türkiye ve dünya şartları ile bugünün şartları çok farklıdır. Küreselleşen dünyada kentlerin, küresel sistemdeki yerlerini muhafaza etmeleri ve rekabetçi yapıya kavuşmaları açısından kentsel dönüşüm bugün çok sık kullanılan bir planlama aracı olarak merkezi ve yerel yönetimlerin ilgisini çekmektedir.Kentsel dönüşüm ile ilgili birçok yaklaşımda, dönüşümün sadece fiziki bir müdahale eylemi olmadığı, kentsel dönüşümün bunun yanında ekonomik canlılığı ve sosyal bütünleşmeyi de amaçladığı belirtilmektedir. Buna göre, kentsel dönüşüm, fiziksel çöküşü durdurmak, kentte yer alan tarihi dokuyu korumak ve sürdürülebilirliğini sağlamak, ekonomik yaşamı devam ettirmek ve bir bütün olarak kentsel yaşam kalitesini yükseltmeyi amaçlar.Kentsel dönüşümün imar planları ve imar hukuku ile yakın ilişkisi vardır. Bu ilişki Plan dışı yerleşim yerlerinin sayısının artması hem hukuki açıdan hem de planlama açısından ciddi sorunlar oluşturmaktadır. Yeni kentsel alanlar oluşturma konusunda yaşanan sıkıntılar yerel yönetimleri ve plancıları kent içindeki çöküntü/gecekondu alanlarının planlı müdahalelerle yeniden kente kazandırılması seçeneğine yöneltmiştir.Bu açıdan bu makalede kentsel dönüşüm birçok unsuru dikkate alarak kent yaşamı yaşanabilir hale getirmek zorundadır. Bu çalışmada dönüşümün imar ve hukuki boyutları öncelikli olarak değerlendirmeye alınmış olup diğer unsurlar kapsam dışı tutulmuştur.