ÖRTÜK LİDERLİĞİN ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞA ETKİSİ: EĞİTİM VE SAĞLIK SEKTÖRÜNDE UYUM ESASLI BİR ARAŞTIRMA

Özet

Son yıllarda liderlik araştırmalarında, liderlik sürecinde liderden ziyade izleyenlere/takipçilere odaklanan bir bakış açısı benimsenmekte, onların bilişsel süreçlerinin ve liderlik algılarının incelenmesine önem verilmektedir. Örtük liderlik teorileri (ILTs) izleyenlerin/takipçilerin zihinlerindeki lider prototipini/modelini yani bir liderin sahip olması gereken nitelik ve davranışları hakkındaki varsayımlarını ifade etmektedir.  Bu çalışmada; izleyenlerin/takipçilerin örtük liderlik teorileri (zihinlerindeki lider prototipi/modeli) ile potansiyel liderin karakteristiği/davranışları hakkındaki algıları (algılanan liderlik) arasındaki uyumun örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi, COVID-19 pandemisinin iş hayatındaki etkilerinin devam ettiği bir dönemde, Türkiye örnekleminde test edilmiştir. 2022 yılının Nisan ve Mayıs aylarında, Balıkesir ilinde eğitim (öğretmenler) ve sağlık sektöründeki 558 çalışan üzerinde gerçekleştirilmiş araştırma sonuçları,  söz konusu uyumun örgütsel bağlılığı olumlu yönde etkilediğini göstermektedir. Ayrıca eğitim (öğretmenler) ve sağlık sektörü çalışanları arasında örtük liderlik ve örgütsel bağlılık açısından farklılıklar bulunduğunu gösteren önemli sonuçlara da ulaşılmıştır: Eğitim sektöründeki çalışanların (öğretmelerin) sağlık sektöründeki çalışanlara göre, ideal bir liderde bulunması gerektiği düşünülen kişisel ahlak özelliğine daha fazla önem verdikleri tespit edilmiştir. Eğitim sektöründeki çalışanların (öğretmenlerin) sağlık sektöründeki çalışanlara göre, yöneticilerinin sahip olduğu liderlik özelliklerini, zihinlerindeki lider prototipine/modeline daha yakın buldukları belirlenmiştir. Son olarak eğitim sektöründeki çalışanların (öğretmenlerin) örgütsel bağlılıklarının, sağlık sektöründeki çalışanlardan daha yüksek olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.