AVRUPA’DAKİ HAVAYOLU ŞİRKETLERİNİN FİNANSAL PERFORMANSLARININ DUPONT YAKLAŞIMI VE MABAC YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ

Özet

COVID-19 Pandemisinin olumsuz etkilediği sektörlerin başında ulaştırma sektörü gelmektedir. Ulaştırma sektöründe yolcu taşımacılığı pandeminin en çok etkilendiği sektörlerdendir. Havayolu yolcu taşımacılığı ülkeler arası ulaşımda yoğun bir şekilde kullanıldığından pandeminin yayılmasında önemli bir paya sahiptir. Yolcu taşımacılık sektöründe önemli bir pazar payına sahip olan havayolu taşımacılığının da pandemiden olumsuz yönde etkilendiği görülmektedir. Bu amaçla havayolu firmalarının finansal performanslarının pandemi önceki ve sonraki dönemleri karşılaştırılarak pandemiden etkilenme durumlarının incelenmesinin literatüre katkı sağlaması amaçlanmaktadır. Çalışmada Skytrax’e göre Avrupa’daki en iyi 7 havayolu firmasının 2019-2022 yıllık verileri kullanılmaktadır. Finansal performans değerlendirmesinde kullanılan yöntemlerden farklı olarak bu çalışmada DuPont yaklaşımı ile MABAC yöntemi karşılaştırılarak firmaların finansal performansları değerlendirilmektedir. Finansal tablolardan elde edilen net kâr/zarar, hasılat, toplam aktif, kısa vadeli yabancı kaynaklar, uzun vadeli yabancı kaynaklar, toplam pasif ve özkaynaklar verileri Microsoft Excel programında oran analizi yöntemiyle analiz edilerek satışların karlılığı, aktif devir hızı, aktif karlılık oranı, özsermaye çarpanı ve özsermaye karlılık oranları hesaplanmıştır. Elde edilen oranlar DuPont ve MABAC yöntemleriyle analiz edilmiştir. Analiz sonucunda en iyi performansı gösteren firmaların KLM (2019, 2020 ve 2022) ve THY (2021) olduğu tespit edilmiştir.