CELALEDDİN ARİF BEY’İN MİLLÎ MÜCADELE DÖNEMİ’NDEKİ DİPLOMATİK FAALİYETLERİ

Özet

Modern anlamda hiçbir savaş sadece cephede kazanılamaz. Aynı zamanda cephe gerisinde ve ülke dışında meydana gelen faaliyetler de savaşların akıbeti açısından önem arz eder. Nitekim Millî Mücadele Dönemi’nde diplomatik girişimler ciddi bir yer işgal etmiştir. Bu doğrultuda Ankara hükûmeti, cephede verilen mücadelenin yanı sıra diplomatik faaliyetler yürütmüş, Avrupa başkentlerine Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinden ve subaylardan temsilciler atamıştır. Bu kişiler sayesinde, diplomatik destekle beraber Millî Mücadele için gerekli olan savaş mühimmatının temini sağlanmıştır. Ayrıca, cephelerde ve uluslararası alanda propaganda faaliyetlerinde bulunulmuştur. Bu çalışma, Millî Mücadele Dönemi’nde TBMM İkinci Başkanı, Adliye Vekili ve Roma Mümessilliği görevlerinde bulunan Celaleddin Arif Bey’in faaliyetleri üzerine odaklanmıştır. Bu bağlamda Arif Bey’in Millî Mücadele’ye katılmasından itibaren, literatürde hakkında çok kısıtlı kaynak bulunan diplomatik faaliyetleri incelenmiştir. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın temelini Türkiye’de bulunan arşiv belgeleri oluşturmuştur. Bununla beraber süreli yayınlar ve araştırma eserlerinden de faydalanılmıştır. Nitel veriler ışığında yapılan doküman analizi sonucunda elde edilen bulgular Arif Bey’in, diplomatik becerileri ve vatanseverliğiyle, zorluklara rağmen Türkiye’nin haklarını savunduğunu ve gerekli desteği elde edebilmek için aktif faaliyetlerde bulunduğunu göstermiştir.