Sürdürülebilir Kırsal Kalkınmada Örnek Bir Model İncelemesi: Kars Boğatepe Köyü
DOI:
https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1521Anahtar Kelimeler:
Kırsal Kalkınma- Kars- Boğatepe Köyü- Dayanışmacı Ekonomi- PeynircilikÖzet
Kırsal kalkınma, kırsal alanların yerel ve ulusal ekonomiye katkısının arttırılması ile kırsalda yaşayanların ekonomik ve sosyal değerlerinin iyileştirilmesi ve yaşam koşullarının gelişmesini ifade etmektedir. Türkiye’de de kırsal kalkınmaya ihtiyaç olduğu akademik çalışmalar ile ortaya konulmaktadır. Kırsal kalkınmanın sağlanması için ne gibi önlemler alınması gerektiği sorusu da güncelliğini korumaktadır. Bu çalışma Türkiye’de kırsal kalkınma konusunda son yıllarda dikkat çeken bir köy olan Kars’ın Boğatepe köyü üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada Boğatepe köyüne özgü kalkınma unsurlarının sürdürülebilir kalkınma üzerinde nasıl ve ne yönde etki ettiğinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu kapsamda araştırma için nitel araştırma tekniği kullanılmıştır. Köye özgü sosyo-kültürel ve ekonomik unsurlar ayrıntılarıyla incelenerek, bu değerlere ve kalkınma süreçlerine tanık olanlara yönelik derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiştir. İlgili literatür ve saha araştırması sonucunda köydeki yüksek dayanışma kültürünün iktisadi alan üzerinde oldukça etkili olduğu, yerel potansiyelin, dernek faaliyetlerinin, alınan eğitimlerin ve girişimcilik faaliyetlerinin köyün potansiyelinin ortaya çıkarılmasında belirleyici olduğu, ekoturizm, peynir üretimi gibi unsurların köyün ekonomik ve sosyal kalkınmasını sağladığı çalışma ile ortaya konulmuştur. Ayrıca çalışma ile Boğatepe köyünün kalkınma unsurlarının, Türkiye’de benzer özellikler taşıyan köyler açısından da örnek bir kalkınma modeli olarak gösterilebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Kaynaklar
Abacıalır, D. ve Korkusuz, T. (2020). Boğatepe (Kars) Köyünde Kırsal Turizm Faaliyetlerinin Coğrafi Bir Bakış Açısı ile İncelenmesi, Social Science Development Journal, (5), 203-220.
Arınç, K. (2016). Doğal, Beşerî, İktisadi ve Siyasal Yönleriyle Doğu ve Güneydoğu Bölgeleri, Erzurum: Biyosfer Araştırmaları Merkezi Yayınları.
Arınç, K. (2018). Boğatepe Köyünde Gravyer Peyniri Üretimi ve Sürdürülebilir Gelişme Bakımından Önemi (Kars/Türkiye), Türk Coğrafya Dergisi, 70, 7-18.
Atalay, İ. (2002). Türkiye’nin Ekolojik Bölgeleri, İzmir: Orman Bakanlığı.
Atış, E. ve Çelikoğlu, Ş. (2017, Kasım). Boğatepe Köyünde Geleneksel Kars Gravyer ve Kaşar Peyniri Üretiminin Yöre Ekonomisi ve Tanıtımına Katkısı. Türk Coğrafya Kurumu 75. kuruluş yılı uluslararası kongresi, (ss.310-324), Türk Coğrafya Kurumu Yayını, Ankara.
Boz, Ç. (2021). Solidarity Economy: a Case Study From Bogatepe Village, Fenerbahçe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 50-62.
Çalışkan, Ç. O. (2019). Türkiye Kentleşmesi İçin Yeni Bir Yol Arayışında Orta Ölçekli Kentler Üzerinden Kır-Kent Dayanışma Ağları: Kars-Boğatepe Örneği. (Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Çetin, M. (2007). Yerel Ekonomik Kalkınma Yaklaşımı ve Uluslararası Organizasyonlar, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14 (1), 153-170.
Durmuşoğlu, H. ve Seçkin, E. (2019, Mayıs). Sosyal Girişimci Kırsal Yaşamı Nasıl Değiştirir? Kolaylaştırıcı ve Zorlaştırıcı Faktörler. 19. Ulusal Bölge Bilimi ve Bölge Planlama Kongresi (ss 40-41), Giresun Üniversitesi, Giresun.
Ekinci, E. (2024). Türkiye’de Çevrenin Korunması ile Ekonomik Kalkınma Arasındaki Tercihin İncelenmesi: Dünya Değerler Araştırması Verilerine Göre (2018) Bir Analiz, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 33(4), 37-68.
Geray, C. (1999), Kırsal Kalkınma Yöneltileri, İlçe Yerel Yönetimi ve İlçe Köy Birlikleri, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 8(2), 11-42.
Geray, C. (1981). Kırsal Türkiye’de Toplum Kalkınması ve Kooperatifçilik (Örnek olaylar), Ankara: Tuna Yayıncılık.
Gülçubuk, B. ve Karabıyık, E. (2002, Eylül). Avrupa Birliğine Uyum Sürecinde Türkiye’nin Kırsal Kalkınma Politikası ve Yükümlülükleri. Türkiye V. Tarım Ekonomisi Kongresi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Güven, O. (2017). Türkiye Kırsal Kalkınma Politikalarının Analizi, Akademik Bakış Dergisi, 63, 209-227.
Kaypak, Ş. (2012). Ekolojik Turizm ve Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma, KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergisi, 14(22), 11-29.
Kımışoğlu, Z., Karakaya, S., Sümbüllü Y.Z., İncekara, Ü., Aksakal, Ö. ve Polat, A. (2022). Kars-Boğatepe Köyü Geleneksel Halk Hekimliği: Bitkisel Emler. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 3(2), 67-77.
Koutsou, S., Notta, O., Samathrakis, V. ve Partalidou, M. (2009). Women’s Entrepreneurship and Rural Tourism in Greece: Private Enterprises and Cooperatives, Sount European Society and Politie, 14(2), 191-209.
Morgan, D. L. (1996). Focus Groups as Qualitative Research (C. 16). New York: Sage Publications.
Moseley, M. J. (2003). Rural Development Principles and Practice. London: Sage Publications.
Munasinghe, M. (2009). Sustainable Development in Practice: Sustainomics Methodology And Applications. New York: Cambridge University Press,
Munasinghe, M. (2015). Addressing The Challenges of Unsustainable Development. In M. Munasinghe & B. Heinz (Ed.). Sustainable Development: New Dimensions for Society and Business, MIND Press.
Neuman, W. L. (2016). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşimlar, Ankara: Siyasal Yayınevi.
Öktem, M. K. ve Kalyoncu, G. (2020). Kültürel Miras ve Yerel Kalkınma, Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmaları Dergisi, 23, 213-222.
Özkan, E. (2007). Türkiye’de Kırsal Kalkınma Politikaları ve Kırsal Turizm. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Petrin, T. (1991). Is Entrepreneurship Possible in Public Enterprises. In J. Prokopenko & I. Pavlin (Eds.). Entrepreneurship Development in Public Enterprises (pp. 7-33). Ljubljana: ILO.
Polat, C. H. (2024). Kars Boğatepe Köyü Kültürel Peyzaj Değerlerinin Belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2025, 22 Ocak). On İkinci Kalkınma Planı (2024-2028). Erişim Adresi: https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf
Şahinöz, A. ve Fotourehchi, Z. (2014). Kirlilik Emisyonu ve Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları: Türkiye İçin “Kirlilik Sığınağı Hipotezi, Sosyo ekonomi Dergisi, 1, 186-209.
Tarım Bakanlığı. (2015, 1 Şubat). Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi (2014-2020). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/02/20150221-12-1.pdf
WTO (1998). Guide for Local Authorities on Developing Sustainable Tourism. Madrid: World Tourism Organization.
Yağcı, Ö. (2020, Mart). Yerel Ekonomik Kalkınma ve Boğatepe Örneği. 3rd Erasmus International Academic Research Symposium, Ankara.
Yaylı, H. (2012). Çevre Etiği Bağlamında Kalkınma, Çevre ve Nüfus, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 151-169.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin.
Yıldız, A. ve Özbey, M. D. (2022). Sürdürülebilir Kırsal Kalkınmada Mikro Kredinin Kadın Girişimciliğine Etkisi: İzmir Örneği, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1),121-142.
Yılmaz, E., Özdemir, E., Orman, Y., Unakıtan, G. ve Konyalı, S. (2019). Tarımsal Üretimde Kadınların Karar Alma Süreçlerine Katılımı ve Kooperatiflerden Beklentileri, Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 16(1), 71-81.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
