Toplumsal Yaşamda Türk Kamu Personel Rejimi ile Fransız Kamu Personel Rejiminin Genel Yönleri Ve Disiplin Mevzuatı Bakımından Karşılaştırılması
DOI:
https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1537Anahtar Kelimeler:
İdare Hukuku- Fransa İdare Hukuku- Fransız Personel Rejimi- Türk Personel Rejimi- Disiplin HukukuÖzet
İdare hukukunun kökeni, Fransız idare hukukuna dayanmaktadır. İdarenin amacı, toplumun ihtiyaçlarını gidermek ve kamu hizmetleri sunmaktadır. İdare, kamu hizmetlerinin yürütülmesinde, kendi kurallarına tabi şekilde çalışacak personellere ihtiyaç duyar. Bu personeller, memurlar ve diğer kamu görevlileridir. Bu görevlilerin, atanma şartları, memuriyet sınıfları, memuriyetlerine dair ilkeler, çalışma modelleri, kamu personellerinin hak ve ödevleri, Fransız kamu personel rejimindeki kurallar, yeni çalışma modelleri, memurları temsil etmek üzere delege sistemi ve bunların ülkemizde uygulanabilirliği, Fransız kamu personeli hukuku karşılaştırması ile incelenmiştir.
İdari yaptırımlar ise, idare makamları tarafından, idari mevzuata aykırılık olması halinde, kendilerine verilen yetki çerçevesinde uygulanan, yürütme işlemi niteliğindeki yaptırımlardır. Memur disiplin hukuku da, idare hukukunun bölümlerinden biri olarak bu dal ve yaptırımlar bütününün parçasıdır. Çalışmada, disiplin hukuku yaptırımları hususunda, disiplin cezası ve türleri, disiplin soruşturmalarının soruşturma sürecinde disiplin hukukuna ilişkin usul ve esasların uygulanması, savunma hakkı, adil yargılanma hakkı, silahların eşitliği gibi ilkelerinin uygulanması, disiplin fiillerinin ve yaptırımlarının günün şartlarına uygun hale getirilmesi konusunda mevzuat önerisi, Fransız kamu personel rejimindeki ilke ve usullerin karşılaştırılması ve idari yargılama sistemlerindeki farklılıklar değerlendirilerek, disiplin hukukumuza katkı sunulmaya çalışılmıştır.
Kaynaklar
Administrative Justice in Europe, Report for France, Retrieved from http://www.juradmin.eu/en/eurtour/i/countries/france/ france en.pdf
Akbaba, A. (2014). Fransız İdari Yargı Sistemine Bir Bakış, İdari Yargı’da İstinaf Kanun Komisyonu raporu. Ankara Barosu Dergisi 2, 433-464.
Aswad, A.R. (2019). Türkiye’de 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’na Göre Memurların Disiplin ve Cezai Sorumluluğu. The Journal of Academic Social Science, 99, 305-322.
BELL,J. BOYRON,S.(2008), Principles of French Law, Oxford:Oxford Üniversty Press.
BELL, J. (2005) French Administrative Law and the Supremacy of European Laws, European Public Law, 11(4), 487-493.
Canoğlu, V.C. (2018). Disiplin Soruşturmasından Delil ve İspat. TBBD, 138, 230-240.
Ceylan, E. (2017). Ceza muhakemesi açısından silahların eşitliği ilkesi (Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir). YÖK Ulusal Tez Merkezi. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
Cindemir, H. (2017). Kamu Görevlileri Sendikacılığında İngiltere, Fransa, Almanya ve İsveç Örnekleri. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 16(2), 553-566.
Çebi Buğdaycı, M. Ö. (2016). İdari usul ve dinlenilme hakkı. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1, 25-46.
Danıştay 12. Dairesi (2012, 13 Kasım). Karar No: 2012/8465, Esas No: 2012/5690. Retrieved from www.lexpera.com
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu. (2017, 3 Nisan). Karar No: 2017/1524, Esas No: 2015/2318 Retririeved from www.kazanci.com
Durmuş, A. (2014). Memur Disiplin Hukuku (10. Baskı). Ankara: Adalet Yayınevi.
Elbir, N. (2010). Türk ve Fransız hukuklarında disiplin cezaları (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara). YÖK Ulusal Tez Merkezi. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
Giritli, İ. (1979). Kamu Yönetimi Teşkilatı ve Personeli. İstanbul: Fakülteler Matbaası.
Gündüz, E. (2019). Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Delillerin Disiplin Hukukunda Kullanılması. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 1, 89-114.
Hatipoğlu, M. (2019). Kamu Görevlilerine Disiplin Cezası Uygulanmasında Ölçülülük İlkesi. TBBD, 143, 181-220.
Hatipoğlu, M. ve Sarıcalar, A. C. (2020). Memur disiplin işlemlerinde amaç unsuru. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 28(2), 675-711.
Karahan,M.(2020).
Kartal, K. (2010). Adil yargılanma hakkı çerçevesinde memurların disiplin soruşturması (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara). YÖK Ulusal Tez Merkezi. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
Kaya, C. (2014). İdarenin Takdir Yetkisi ve Yargısal Denetimi. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık
Kılınç, A. (2003). Devlet Memurları Kanunu’nda düzenlenen disiplin suç ve cezaları, retrived form https://www.turkhukuksitesi.com/
Kurt, H. (2014). İdari Yaptırımlara Karşı Güvenceler. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 18(1), 131-178.
Küçük, M.Ç. (2019). 657 sayılı kanun kapsamında disiplin cezaları ve ceza hukuku ile ceza muhakemesi hukukunun genel ilkelerinin disiplin hukukuna uygulanabilirliği (Doktora Tezi, Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Ankara). YÖK Ulusal Tez Merkezi. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
Mavili, T. (2019). Kamu Personel Sözleşmeleri. Gümrük Ticaret Dergisi, 5(15), 10-31.
Mevzuat Bilgi Sistemi (10.10.2024). www.mevzuat.gov.tr
Oğurlu, Y. (2001). AİHM kararları ve Türk idare hukukunda temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılmasında bir yargısal denetim ölçütü olarak "ölçülülük ilkesi". Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Turhan Tufan Yüce Armağanı, 4(1), 485–521.
Örücü, E. (1966). Disiplin cezaları: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu sistemi. Journal of Istanbul University law faculity, 32(2–4), 782–823.
Özkan, G. (1998). İdari rejim olarak örnek aldığımız Fransa'da, idari usul ve bilgi edinme hakkına ilişkin düzenlemeler. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(2), 782–823.
Resmî Gazete. (1983). Aday memurların yetiştirilmelerine ilişkin genel yönetmelik. Retrieved from https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=836061&MevzuatTur=3&MevzuatTertip=5
SAUVE, Jean-Marc, The French administrative jurisdictional system, Speech by Jean-Marc Sauve Homepage | Administrative Review Tribunal
Sayan, İ.Ö. (2009). Türkiye’de Kamu Personel Sistemi: İdari, Askeri, Akademik, Adli Personel ayrımı. Ankara Üniversitesi SBE Dergisi, 64(1), 201-245
Sevgili Gençay, F.D. (2014). Fransa’da kamu personel rejimi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 5(1), 225-240.
Söyler, Y. (2008). İdari usul ilkeleri açısından devlet memurunun disiplin soruşturması (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara).
Sunay, R. (2001). Avrupa Sözleşmesinde ve Türk Anayasasında İfade Hürriyetinin Muhtevası ve Sınırları. Ankara: Liberal Yayınevi.
Taş, İ.E., Koçar, H., ve Çamur, Ö. (2015). 2004 sonrası Türkiye’de kamu personel sisteminde yaşanan değişiklikler. Kamu Yönetiminde Değişimin Yönü ve Etkileri (KAYFOR 13) Bildiri Kitabı. Konya: Selçuk Üniversitesi.
TDK (2025). www.tdk.com.tr
Usman, Y. (2019). Kamu görevlileri disiplin hukukunda idari usul ilkeleri (Yüksek lisans tezi, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara). YÖK Ulusal Tez Merkezi. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
Zor, B.V. (2021). Disiplin hukukunda uygulanan idari usul ilkeleri. TBB Dergisi 155, 331-377.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
