Borsa İstanbul Sağlık Sektöründe Finansal Başarısızlık Riski Ve Piyasa Gücünün Değerlendirilmesi: Grover G, Zmijewski Z Ve Tobin’s Q Modelleri Üzerinden Bir Analiz
DOI:
https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1548Anahtar Kelimeler:
Sağlık Sektörü- Finansal Performans- Finansal Başarısızlık- İflas Tahmin Modelleri- Piyasa GücüÖzet
Küreselleşme ve teknolojik gelişmelerin etkisiyle, işletmelerin rekabetçi yapılarını sürdürmeleri her geçen gün daha da zorlaşmaktadır. Dolasıyla sağlık işletmelerinin dış finansal kaynaklara erişimi için güçlü bir finansal performans sergilemelerine bağlı hale gelmiştir. Bu çalışma, Borsa İstanbul sağlık sektöründe faaliyet gösteren 6 şirketin piyasa gücünü ve finansal başarısızlık riskini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Borsa İstanbul’da işlem gören sağlık şirketlerine ait 2016-2024 dönemine ilişkin finansal tablolar kullanılmış; Grover G ve Zmijewski Z modelleriyle finansal başarısızlık riski, Tobin’s Q oranı ile piyasa gücü analiz edilmiştir. Bu çalışma, sağlık sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin finansal başarısızlık analizinde sadece geleneksel modellerle yetinmeyip, piyasa temelli Tobin’s Q oranını entegre ederek literatüre özgün bir katkı sunmaktadır. Çalışma sonucunda, sağlık şirketlerinin finansal başarısızlık riski tahmin etmede kullanılan Grover G-skoru bulguları, Zmijewski Z-skoru ile büyük ölçüde örtüşmekte olup analiz dönemi boyunca tüm firmaların finansal açıdan sağlam bir yapıya sahip olduğunu göstermiştir. Ayrıca korelasyon matrisi incelendiğinde, Grover G-skor ile Tobin’s Q oranı arasında anlamlı pozitif bir ilişki tespit edilmiştir. Bu bulgu, şirketlerin büyüme potansiyeli ile piyasa değerlemeleri arasında güçlü bir bağlantı olduğunu göstermiş ve büyüme potansiyeli yüksek olan işletmelerin piyasa tarafından daha yüksek değerlendirildiğine işaret etmektedir.
Kaynaklar
Acharyya, K. (2023). Assessing The Feasibility of Altman’s “Z” Score Model in Identifying Companies on The Verge of Financial Collapse: A Study on Select Indian Pharma Companies. ESSBC Journal of Business Studies, 1(1), 25-34.
Altan, İ. M. ve Şimşek, Ü. (2023). Evaluation of Financial Failure of Healthcare Companies Traded in BIST with Fulmer H and Springate S Score Models. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(2), 257-264.
Ansari, B., Yawar-uz-Zaman, M., & Sabri, R. (2023). Gauging Bankruptcy Using Altman’s Z-Score: Empirical Investigation from The Pharmaceutical Sector. Siazga Research Journal, 2(3), 192-201.
Augurzky, B., Engel, D., Schmidt, C. M., & Schwierz, C. (2012). Ownership and Financial Sustainability of German Acute Care Hospitals. Health Economics, 21(7), 811-824.
Aydın, D. ve Gümüş, U. T. (2024). BİST’te İşlem Gören Enerji Sektörü İşletmelerinin COVID Öncesi ve Sonrası Yılların; Oran Analizi ve Altman–Z Metodu Kullanılarak Ölçülmesi. U. T. Gümüş (Ed.), İşletmeler Açısından Mali Tablo Analizinin ve Finansal Başarısızlık Ölçümünün Önemi: Örnek Olaylarla Gösterimi Kitabı içinde (s. 39-51). Ankara: Serüven Yayınevi.
Bağcı, H. ve Sağlam, Ş. (2020). Sağlık ve Spor Kuruluşlarında Finansal Başarısızlık Tahmini: Altman, Springate ve Fulmer Modeli Uygulaması. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 23(1), 149-164.
Bayındır, A. B. ve Aksoy, M. (2024). Kovid-19 Pandemi Döneminde Kurumsal Sürdürülebilirlik Performansı ile Finansal Performans Arasındaki İlişki. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 453-478.
Beaver, W. H. (1966). Financial Ratios As Predictors of Failure. Journal of Accounting Research, 71-111.
Civan, M. ve Dayı, F. (2014). Altman Z Skoru ve Yapay Sinir Ağı Modeli ile Sağlık İşletmelerinde Finansal Başarısızlık Tahmini. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (41).
Çavmak, Ş. ve Erdinç, N. Y. (2024). Sağlık Sektöründe Finansal Başarısızlık Tahmini: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sektör Bilançoları Üzerine Bir Uygulama. İşletme Akademisi Dergisi, 5(2), 155-170.
Deakin, E. B. (1972). A Discriminant Analysis of Predictors of Business Failure. Journal of Accounting Research, 167-179.
Erkılıç, C. E. ve Aksoy, A. (2020). Hastanelerde Finansal Başarısızlık Tahmini: Lojistik Regresyon Modeli ile Kamu Hastaneleri Üzerine Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1415-1433.
Fauzi, S. E., Sudjono, & Saluy, A. B. (2021), Comparative Analysis of Financial Sustainability Using The Altman Z-Score, Springate, Zmijewski and Grover Models for Companies Listed at Indonesia Stock Exchange Sub-Sector Telecommunication Period 2014 – 2019. Journal of Economics and Business, 4(1), 57-78.
Festa, G., Rossi, M., Kolte, A., & Marinelli, L. (2021). The Contribution of Intellectual Capital to Financial Stability in Indian Pharmaceutical Companies. Journal Of Intellectual Capital, 22(2), 337-359.
Gustirani, I., Farahnash, F., Dongoran, H., & Wiharko, T. (2023). A Finansial Distress Prediction Using The Altman, Springate, Zmijewski, and Grover Models in Pharmaceutical Companies Listed on Indonesia Stock Exchange. Adpebi Science Series, 1(1), 1-12.
Gülençer, S. ve Hazar, A. (2020). Borsa İstanbul’da Faaliyet Gösteren İlaç Şirketlerinin Altman Z Skor ve TOPSIS Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Ekonomi ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 83-105.
Gürol, B. ve Özparlak, G. (2022). Finansal Başarısızlık ile Performans İlişkisi: Borsa İstanbul Şirketleri Üzerine Bir Araştırma. SSD Journal, 7(33), 244-256.
Kıymık, H. ve Karaçadır, V. (2023). Covid-19 Salgınının Finansal Başarı Durumuna Etkileri: BİST Sağlık Sektöründe Listelenen Şirketlerin Altman Z Skoru ile Analiz. Journal of Current Researches on Business and Economics, 13 (1), 89-108.
Koç, F. Ö., Atalay, E. ve Deran, A. (2023). The Impact of Human Resources Practices on The Financial Performance of Companies: The Analysis of BIST 30 Companies. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 25(45), 1284-1297.
Langabeer, J. R., Lalani, K. H., Champagne-Langabeer, T., & Helton, J. R. (2018). Predicting Financial Distress in Acute Care Hospitals. Hospital Topics, 96(3), 75-79.
Lee, D. E., & Tompkins, J. G. (1999). A Modified Verison of The Lewellen and Badrinath Measure of Tobin’s Q. Financial Management, 28(1): 20- 31.
Murtiningrum, W., & Rizky, B. A. (2023). Analysis of Financial Distress in Pharmaceutical Companies Listed on IDX. In Perbanas International Seminar on Economics, Business, Management, Accounting and IT, Vol. 1, 105-114.
Nurfadillah, P. S., & Yulianti, E. (2024). Accuracy Analysis of The Financial Distress Prediction Model Using Altman Z-Score, Springate, Zmijewski and Grover in The Oil, Gas and Geothermal Mining Subsectors Listed on The Indonesian Stock Exchange (BEI). Jurnal Ekonomi, 13(01), 2202-2215.
Özgülbaş, N., Koyuncugil, A. S., Duman, R. ve Hatipoğlu, B. (2008). Özel Hastane Sektörünün Finansal Değerlendirmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (40), 120-131.
Prihanthini, N. M. E. D., & Sari, M. M. R. (2013). Prediksi Kebangkrutan Dengan Model Grover, Altman Z-Score, Springate Dan Zmijewski Pada Perusahaan Food And Beverage Di Bursa Efek Indonesia. E-Jurnal Akuntansi, 5(2), 417-435.
Ross, S. A., Westerfield, R. W., & Jordan, B. D. (2013). Corporate Finance: Tenth Edition McGraw-Hill Irwin.
Saputro, A. F., & Mubarrok, U. S. (2024). Financial Distress Analysis Using the Altman Z-Score and Ohlson Methods on Companies Listed on the Indonesian Sharia Stock Index for 2020-2023. In Proceeding International Conference on Islamic Economics and Business (ICIEB), 3(1), 12-22.
Singh, S., Tejasmayee, P., Singh Gautam, R., & Rastogi, S. (2024). Impact of ESG on Financial Distress in The Healthcare Sector Using Debt-Equity Ratio As A Moderator. In 2024 ASU International Conference in Emerging Technologies for Sustainability and Intelligent Systems (ICETSIS), 1533-1538, IEEE.
Tanjung, P. R. S. (2020). Comparative Analysis of Altman Z-Score, Springate, Zmijewski and Ohlson Models in Predicting Financial Distress. EPRA International Journal of Multidisciplinary Research (IJMR)-Peer Reviewed Journal, 6(3), 126-137.
Türedi, H., Celayir, D., Çakalı, K. R. ve Baloğlu, G. (2023). Finansal Oranlarla Mali Sağlamlık Ölçümü: Borsa İstanbul’da İşlem Gören Orman Ürünleri ve Mobilya İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 83-107.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
