Türkiye’de Konut Araştırmalarının Eğilimleri: Bibliyometrik Bir İnceleme
DOI:
https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1579Anahtar Kelimeler:
Konut- Gayrimenkul- bibliyometrik analiz- prisma- maxqda-24Özet
Konut, yalnızca bireylerin barınma ihtiyacını karşılayan fiziksel bir yapı değil; aynı zamanda sosyal adaletin, toplumsal refahın ve sürdürülebilir kentleşmenin temel unsurlarındandır. Artan nüfus, kentleşme baskısı, ekonomik dalgalanmalar ve afet riski gibi dinamikler, konut meselesini çok boyutlu ve öncelikli bir politika alanı haline getirmiştir. Buna karşın Türkiye’de konut alanındaki akademik üretimin sistematik biçimde değerlendirilmesine yönelik çalışmaların sınırlı olduğu görülmektedir. Bu nedenle araştırma kapsamında Türkiye’de 1986-2025 yılları arasında konut alanında yazılmış yüksek lisans ve doktora tezleri bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenerek mevcut literatürü haritalandırmak ve geleceğe yönelik araştırma alanlarını görünür kılmak amaçlanmaktadır. Araştırmada, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edilen “konut” anahtar sözcüklü 1997 tez; tez başlığı, konu başlığı, disiplin, üniversite ve üretim yılları gibi çeşitli ölçütlere göre analiz edilmiştir. MAXQDA-24 yazılımı ile yürütülen analizler ile, çalışmaların büyük ölçüde mimarlık-iç mimarlık disiplinlerinde yoğunlaştığı sonucuna ulaşılmaktadır. Konut alanında yapılmış çalışmalar çok disiplinli bir özellik göstermesine rağmen sürdürülebilirlik, barınma hakkı, afet riski ve sosyal kapsayıcılık gibi konu başlıklarına yönelik çalışmaların artması gereği çalışma ile vurgulanmaktadır. Çalışma, Türkiye’de konut odaklı akademik üretimin yönelimlerini ortaya koyarak, dezavantajlı gruplar, erişilebilirlik ve yeşil bina uygulamaları gibi alanlarda disiplinlerarası araştırmaların geliştirilmesine katkı sunmayı; aynı zamanda politika yapıcılara karar alma süreçlerinde yol gösterici olması hedeflemektedir.
Kaynaklar
Alkan, L., & Uğurlar, A. (2015). Türkiye’de konut sorunu ve konut politikalari. Kent Arastirmalari Enstitüsü, Rapor, 1.
Balaban, O. (2012). The negative effects of construction boom on urban planning and environment in Turkey: Unraveling the role of the public sector. Habitat International, 36(1); 26-35.
Çoban, A.N. (2012). Cumhuriyetin ilanından günümüze konut politikası. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67(03); 75-108.
Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N., & Lim, W. M. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. Journal of Business Research, 133, 285-296. https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2021.04.070
Ellegaard, O., & Wallin, J. A. (2015). The bibliometric analysis of scholarly production: How great is the impact? Scientometrics, 105, 1809-1831. https://doi.org/10.1007/s11192-015-1645-z
Efe, S., Yıldızan, A. P., & Kiriş, H. M. (2024). Türkiye’de kentsel dönüşümü yeniden düşünmek: 2023 tarihli 7471 sayılı yasal düzenleme ve öngörüler. Çağdaş Yerel Yönetimler, 33(3), 39-68.
Ersoy, M. (2020). Osmanlıdan Günümüze İmar ve Yasalar, Ninova Yayınları, İstanbul.
Gök, S. F. (2010). Konut ediniminde kullanıcı kararlarını etkileyen faktörler; İstanbul ili toplu konut projeleri örneği (Master's thesis, Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü).
Görün, M., & Kara, M. (2010). Kentsel dönüşüm ve sosyal girişimcilik bağlamında Türkiye’de kentsel yaşam kalitesinin artırılması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 8(2), 137-164.
Gyourko, J. (2009). Housing supply. Annu. Rev. Econ., 1(1), 295-318.
Hatipoğlu, Ü., & Tanrıvermiş, H. (2017). Türkiye’de arz ve talep açısından konut yatırım tercihlerini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Bankacılar Dergisi, 100, 49-75.
Keleş, R. (2013). Kentleşme Politikası (güncellenmiş 13. baskı). İmge Kitabevi: Ankara.
Kıray, M. (1998). Gecekondular. Kentleşme yazıları içinde (ss. 19-27), Bağlam Yayıncılık, İstanbul.
King, P. (2006). Choice and the end of social housing institute of economic affairs . Hobart Paper 155. IEA. London.
Kuckartz, U., & Rädiker, S. (2019). Analyzing qualitative data with MAXQDA. Springer International Publishing.
Kutsal, S., & Polatoğlu, Ç. (2023). Türkiye’de artan konut ihtiyacı ve konut sorununun dinamikleri. Topkapı Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 133-158.
Lebe, F., & Akbaş, Y. (2014). Türkiye’nin konut talebinin analizi: 1970-2011. Atatürk üniversitesi iktisadi ve idari bilimler dergisi, 28(1), 57-83.
Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., Altman, D. G., & Prisma Group. (2010). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA statement. International journal of surgery, 8(5), 336-341.
Mutlu, S. (2007). Türkiyede yaşanan gecekondulaşma süreci ve çözüm arayışları: Ankara örneği (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Ören, K., & Yüksel, H. (2013). Türkiye’de konut sorunu ve temel dinamikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (18), 47-84.
Page, M. J., McKenzie, J. E., Bossuyt, P. M., Boutron, I., Hoffmann, T. C., Mulrow, C. D., ... & Moher, D. (2021). The PRISMA 2020 statement: an updated guideline for reporting systematic reviews. bmj, 372.
Rizzo, A., Aquilina, R., & Falzon, R. (2024). Applying MAXQDA in a grounded theory study: Evaluation. Computer Supported Qualitative Research: New Trends in Qualitative Research (WCQR2024), 1061, 175.
Sayan, M. C. (2002). Ankarada yeni yerleşim alanlarındaki uygulamaların peyzaj tasarım ilkeleri açısından irdelenmesi (Master's thesis, Fen Bilimleri Enstitüsü).
Şimşek, Z.Y. (2024). Dünyada ve Türkiye’de Konut Sorunu ve Uygulanan Konut Politikaları. Uluslararası Akademik Birikim Dergisi, 7(2); 112-132.
Tanrıvermiş, H. (2019). Türkiye ekonomisinde inşaat ve gayrimenkul sektörlerinin rolleri ve gelişme eğilimlerinin değerlendirilmesi. Kent, İnşaat ve Ekonomi Kongresi, Gaziantep, 36-57.
Tanyanyiwa, V. I., & Kanyepi, T. (2021). Shanty towns: a solution to housing shortage problems. In No Poverty (pp. 925-936). Cham: Springer International Publishing.
Tekeli, İ. (1991). Kent planlaması konuşmaları. TMMOB Mimarlar Odası.
Yolcu, F. (2021). Türkiye’de kentsel dönüşümün yasalar ve aktörler üzerinden dönemsel olarak değerlendirilmesi. Planlama Dergisi, 31(3); 393-401.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
