Beyaz Yakalılardaki Kültürel Yabancılaşmanın Sosyolojik Çerçevesi: Küçük Beyazlar
DOI:
https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1605Anahtar Kelimeler:
beyaz yakalı çalışanlar- YABANCILAŞMA- BATILILAŞMA- SINIFSAL YABANCILAŞMA- KÜLTÜREL HEGEMONYAÖzet
Beyaz yakalı çalışanların hem çalışma ilişkilerinde hem toplumsallaşma süreçlerinde hem de kendilerini tanımlama ve ifade biçimlerinde görülebilecek sınıfsal ve kültürel özellikleri bulunmaktadır. Rekabetçi çalışma koşulları, dayanışmacı ve kolektif karaktere sahip olmayan bireyci çalışma karakterleri ile mavi yakalılardan ayrışan beyaz yakalılar kültürel olarak da ayrışmaktadır. Hem kültürel kodlar, hem yaşam tarzı, hem kendini tanımlama biçimleri hem de üst sınıflara öykünme bakımından kendine özgü nitelikler taşıyan beyaz yakalılar bulunmaktadır. Beyaz yakalıların bir statü edinim süreci olarak Batılılaşmayı kendi kimliklerine entegre etmeleri söz konusu olmuştur. Gelenekselliği bir alt sınıf karakteri olarak gören beyaz yakalıların kendilerini ayrıştırmak için bir kültürel ve sınıfsal güzergâh olarak Batılılaşmayı seçtiklerine dair işaretler görülmektedir. Ayrıca bireyselleşme, sekülerleşme, yüksek eğitim süreçleri, tüketim kültürü ve sosyal medya gibi dinamikler üzerinden ifade edildiği gibi Batı’nın kültürel hegemonyasının bu kesimlerde oluştuğu gözlenmiştir. Bu araştırma Türkiye’deki beyaz yakalılar içindeki söz konusu kültürel ve sınıfsal yabancılaşmayı yaşayan kesimi analiz etmek üzere yapılmıştır. Bu çalışma Türkiye’deki yüksek eğitimli ve orta-üst mesleki statüye sahip beyaz yakalı bireylerin, Batı’nın kültürel hegemonyasının etkisinde; sınıfsal konumların yarattığı yapısal çelişkilerin ve sosyalizasyon süreçlerinin etkisiyle deneyimledikleri toplumsal ve kültürel yabancılaşma süreçlerini tartışmaya açmaktadır. Türkiye’de beyaz yakalıların toplum içerisinde kendilerini konumlandırma biçimlerini anlamlandırma hedefi nitel araştırma yöntemleriyle “küçük beyazlar” kavramsallaştırması ile analiz edilmiştir.
Kaynaklar
Akgün, A. A. ve Baycan, T. Gated communities in İstanbul: The new walls of the city, The Town Planning Review, 83(1), 87-109.
Al-e Ahmad, J. (2014). Garpzedeler: Batılılaşma Hastalığı. İstanbul: Yöneliş Yayınları.
Appadurai, A. (1996). Modernity At Large: Cultural Dimensions Of Globalization. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Ayata, S. (2005). Yeni Orta Sınıf ve Uydu Kent Yaşamı (Çev. Z. Yelçe). D. Kandiyoti ve A. Saktanber (Der.), Kültür Fragmanları: Türkiye’de Gündelik Hayat (s. 37‐56). İstanbul: Metis.
Bauman, Z. (2019). Akışkan Modernite, İstanbul: Can Yayınları.
Bhabha, H. K. (1994). The Location of Culture, London: Routledge.
Bourdieu, P. (1984). Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste, Harvard University Press.
Callinicos, A. (1994). Yeni Orta Sınıf ve Sosyalist Siyaset. Callinicos ve C. Harman (Eds.), Değişen İşçi Sınıfı: Günümüzde Sınıf Yapısı Üzerine Denemeler (s. 21–62). İstanbul: Z Yayınları
Çolak, Y. (2017). Türkiye'de Kültürel İktidarın Kuruluşu 1923–1945. Ankara: Liberte Yayınları.
Dirks, N. B., Eley, G., & Ortner, S. B. (Eds.). (1994). Culture-Power-History: A Reader İn Contemporary Social Theory. Princeton University Press.
Elias, N. (2021). Uygarlık Süreci Cilt I: Batılı Dünyevi Üst Tabakaların Davranışlarındaki Değişmeler, İstanbul: İletişim Yayınları.
Gergen, K. J. (2007). Psychology’s Territories: Historical And Contemporary Perspectives From Different Disciplines. M. Asch ve T. Sturm (Eds.), The Self: Colonization in Psychology and Society (s. 149–167). New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
Gorz, A. (1982). Farewell To The Working Class: An Essay On Post-İndustrial Socialism. London: Pluto Press.
Gramsci, A. (1971) Selections from the Prison Notebooks of Antonio Gramsci: Ed. and Transl. by Quintin Hoare and Geoffrey Nowell Smith. G. Nowell-Smith, & Q. Hoare (Eds.). International Publishers.
Han, B. C. (2019). Yorgunluk Toplumu, İstanbul: Açılım Kitap.
İlhan, A. (2003). Sokaktaki Adam, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Lears, T. J. J. (1985). The Concept of Cultural Hegemony: Problems and Possibilities, The American Historical Review, 90(3), 567–593. https://doi.org/10.2307/1860957
Mardin, Ş. (1973). Center‑Periphery relations: A key to Turkish politics? Daedalus, 102(1), 169–190.
Marx, K. (1967). Capital: A Critique Of Political Economy. (F. Engels, Ed.). New York: International Publishers.
Mills, C. W. (1951). White Collar: The American Middle Classes. New York: Oxford University Press.
Neuman, L. W. (2016). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. Ankara: Yayın Odası.
Öztürk, Ö. (2009). Türkiye’de Sendikal Mücadele, Sermaye Birikimi, MESS ve Koç Holding, Praksis 19, 337-361.
Patton, M. Q. (2018). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
Said, E. W. (1978). Orientalism, New York: Pantheon Books.
Standing, G. (2011). The Precariat: The New Dangerous Class. Bloomsbury Academic.
Sennett, R. (1998). The Corrosion of Character: The Personal Consequences of Work in the New Capitalism. W. W. Norton & Company.
Strauss, A. L., & Corbin, J. (1998). Basics Of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures And Techniques.Thousand Oaks: Sage Publications.
Şentürk, Y. (2013). İstanbul’da Şirketler Dünyasının Profesyonelleri, Toplum ve Bilim, (113), s. 64–97.
Yanıklar, C. (2010). Kültürel Sermaye, Eğitim ve Toplumsal Tabakalaşma: Pierre Bourdieu’nün Yeniden Üretim Kuramına Eleştirel Bir Bakış. Sosyoloji Dergisi, (21), 1–23.
Yörükoğlu, İ. (2017). Whiteness As An Act Of Belonging: White Turks Phenomenon İn The Post 9/11 World, Glocalism: Journal of Culture, Politics and Innovation, (2). https://doi.org/10.12893/gjcpi.2017.2.2
Zizek, S. (2010). Ahir Zamanda Yaşarken, İstanbul: Metis Yayınevi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
