Asya Ülkeleri ve Türkiye’de Verimlilik, İstihdam ve Demografik Faktörlerin Ekonomik Refaha Etkisi
DOI:
https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1661Anahtar Kelimeler:
Ekonomik Büyüme- Verimlilik- Kişi Başına Düşen GSMH- İşsizlikÖzet
Bu çalışma, seçilmiş Asya ülkeleri (Çin, Japonya, Güney Kore, Malezya, Tayland, Filipinler, Endonezya) ve Türkiye’de kişi başına düşen GSYH’nin (KBDMG) temel belirleyicileri olan işgücü verimliliği, yaşlı bağımlılık oranı ve istihdam arasındaki ilişkileri 1991–2024 dönemine ait yıllık verileriyle panel veri analizleri kullanılarak incelenmektedir. Yatay kesit bağımlılığı Pesaran (2004) CD testi, homojenlik Swamy (1970) testi ve durağanlık CIPS birim kök testi ile test edilmiş ve değişkenlerin farklı durağanlık düzeylerine sahip oldukları belirlenmiştir. Bu şartlar CS-ARDL ve AMG yöntemlerinin kullanılmasına imkân sağlamıştır. Hem AMG hem de CS-ARDL sonuçları kısa ve uzun dönemde işgücü verimliliği ile istihdamın KBMG üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı, yaşlı bağımlılığının ise büyümeyi negatif etkilediğini ortaya koymuştur. Ülke bazlı analizler, Japonya’da verimlilik katsayısının en yüksek (1.052), Çin’de istihdam katsayısının en yüksek (1.040) ve Filipinler’de yaşlı bağımlılığı katsayısının en negatif (–0.483) olduğunu göstermiştir. Dumitrescu & Hurlin (2012) panel nedensellik analiz sonuçlarına göre, KBDMG ile verimlilik ve yaşlı bağımlılık arasında çift yönlü, KBDMG ile istihdam arasında ise tek yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, ekonomik büyüme açısından verimlilik ve istihdamın artırılmasının önemini, yaşlı bağımlılığının ise ekonomik büyüme üzerinde sınırlayıcı bir baskı oluşturduğunu göstermektedir. Ayrıca, bulgular eğitim, sağlık, teknoloji ve Ar-Ge’nin sürdürülebilir ekonomik büyüme ve kalkınma için önemli rol oynadığı sonucunu ortaya koymaktadır.
Kaynaklar
Akyol, E. ve Metin, G. (2021). Türkiye’de İmalat Sanayinde İşgücü Verimliliği ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Verimlilik Dergisi. 35-47. 10.51551/Verimlilik.614695.
Alam, A., M. Usman A., ve WasimUllah R. (2013). "Relationship of Labor Productivity, Foreign Direct Investment and Economic Growth: Evidence from OECD Countries." Journal of Business and Management Sciences 1(6), 133-138.
Appiah-Otoo, I., ve Song, N. (2021). The impact of ICT on economic growth—Comparing rich and poor countries. Telecommunications Policy, 45(2), Article 102082.
Arı, A. (2024). Dijitalleşmenin belirleyenleri: Doğal kaynak bolluğu. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 15 (3), 1533-1556.
Artekin, A.Ö ve Erbay, S. (2025), “İnsan Kaynakları Yönetiminde Ekonomik Dinamikler: Norveç Örneğinde Ekonomik Büyüme, Çalışma Saatleri ve İşgücü Verimliliği İlişkisi”, Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, S.8(2), ss.503-513, Doi: https://doi.org/10.33712/mana.1616150
Bloom, D. E., Canning, D., ve Fink, G. (2015). Implications of Population Aging For Economic Growth. Oxford Review of Economic Policy, 31(4), 583–612.
Bodur, G. (2020). Türkiye'de ekonomik büyüme ve istihdam arasında Granger nedensellik analizi [Granger causality analysis between economic growth and employment in Turkey]. Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Sciences, 7(48), 469–488. https://doi.org/10.29228/SOBIDER.46777
Cylus, J., ve Al Tayara, L. (2021). Health, An Ageing Labour Force, and The Economy: Does Health Moderate the Relationship Between Population Age Structure and Economic Growth? Social Science ve Medicine, 287, Article 114353. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2021.114353
Çiftçi, H., Bilgin, C., ve Kaynar Bilgin, H. (2023). Effects of Demographic Change on Economic Growth: A Panel ARDL Approach For Selected OECD Countries. Prague Economic Papers, 32(6), 589–607. https://doi.org/10.18267/j.pep.846
Çondur, F., ve Erol H. ve Göcekli, S. (2016). Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve İstihdam İlişkisi, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(5).
Demir, D. (2025). Türkiye ile Şangay İşbirliği Örgütü Üyeleri Arasındaki Ticarette Yakınsama Var Mı? Yönetim Bilimleri Dergisi, 23(56), 969–992. https://doi.org/10.35408/comuybd.1580729
Dinçer, S., 2024, Türkiye’de İstihdam ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Düzey 2 Bölgeleri Örneği, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 59(4), 2388-2406.
Ecevit, E., ve Çetin, M., Yıldız, ve Ö., ve Doğan, R. (2021). Does the Aging Population Become a Constraint To The Growth of Turkish Economy? New Evidence From Time Series Analysis. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (58), 367–393.
ILO (2024). ILOSTAT Database. International Labour Organization, https://ilostat.ilo.org/
Kapotwe, B., ve Tembo, G. (2021). An Analysis of The Factors Affecting Zambia’s GDP Per Capita. American Journal of Economics, 11(1), 19–30.
Karagöz, H. (2021). Nüfus Yaşlanmasının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: OECD Ülkeleri Örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(42), 1544–1565.
Lee, R., ve Mason, A. (2017). Population Aging and The Generational Economy: A Global Perspective. Edward Elgar Publishing.
M’baye, C. K. (2022). Labour Productivity and Economic Growth in The WAEMU Region: Both a Puzzle and a Key to Economic Development? African Journal of Business and Economic Research, 17(3), 67–87. https://doi.org/10.31920/1750-4562/2022/v17n3a4
Merdan, K. (2023). Ekonomik Büyüme, İşsizlik ve İstihdam İlişkisi: Türkiye Örneği. Yönetim ve Ekonomi Dergisi. 147-166. https://doi.org/10.18657/yonveek.1361775
Mitić, P., Fedajev, A., Radulescu, M., ve Rehman, A. (2023). The Relationship Between CO₂ Emissions, Economic Growth, Available Energy, and Employment in SEE Countries. Environmental Science and Pollution Research, 30(6), 16140–16155. https://doi.org/10.1007/s11356-022-23356-3
Mohd S., Ishak A. ve Selvaratnam DP (2021) Ageing Population’s Impact on Economic Growth in Malaysia From 1981 to 2019: Evidence From an Autoregressive Distributed Lag Approach. Front. Public Health 9:731554. https://doi.org/10.3389/fpubh.2021.731554.
Moalla, M. (2023). Labor Productivity and Economic Growth in Selected Latin American Countries. International Journal of Social and Humanities Sciences Research, 10(98), 2155–2159. https://doi.org/10.5281/zenodo.8309614
Moradi, M., ve Uslu, N.C. (2020). The Impacts of Population Aging on Turkey’s Economic Growth: An Empirical Analysis with ARDL Model. Journal of Business, Economics and Finance (JBEF), V.9(4), p.292-303. http://doi.org/10.17261/Pressacademia.2020.1311
OECD (2023). OECD Employment Outlook 2023 / OECD Productivity Outlook 2023. OECD Publishing. https://www.oecd.org/en/publications/oecd-employment-outlook-2023_08785bba-en.html
Park, D. ve Shin, K. (2012). "Impact of Population Aging on Asia's Future Growth." In Aging, Economic Growth, and Old-Age Security in Asia, edited by Donghyun Park, Sang-Hyop Lee, and Andrew Mason, 83–110. Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing. https://doi.org/10.4337/9781781953600.
Pesaran, M. H. (2007). A Simple Panel Unit Root Test in The Presence Of Cross‐Section Dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265–312. https://doi.org/10.1002/jae.951
Rosado, J. A., ve Sánchez, M. I. A. (2017). From Population Age Structure and Savings Rate to Economic Growth: Evidence from Ecuador. International Journal of Economics and Financial, Issues, 7(3), 352 361.
Solow, R. M. (1956). A Contribution to The Theory of Economic Growth. The Quarterly Journal of Economics, 70(1), 65–94.
Tatoğlu, F. Y. (2020). Panel veri ekonometrisi. Beta Yayınları.
Trong, N. T., Dong, N. T., ve Ly, P. T. (2024). Population Aging and Economic Growth: Evidence From ASEAN Countries. Cogent Business ve Management, 11(1), 2298055.
United Nations (2022). World Population Prospects 2022. Department of Economic and Social Affairs, Population Division.
Üngör, M. (2017). Productivity Growth and Labor Reallocation: Latin America Versus East Asia. Review of Economic Dynamics, 24, 25–42. https://doi.org/10.1016/j.red.2016.12.004
World Bank (2023). World Development Indicators. The World Bank Group. https://worldbank.org
Xie, Y., Dilanchiev, A., ve Bibi, S. (2024). Enhancing Labor Productivity as a Key Strategy For Fostering Green Economic Growth and Resource Efficiency. Heliyon, 10(3), e24640.
Yenisu, E. (2019). BRICS T Ülkelerinde İşgücü Verimliliği ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 35–60.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
