Tahakkümsüzlük Olarak Özgürlüğün İmkânı

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1748

Anahtar Kelimeler:

Philip Pettit- Tahakkümsüzlük- Keyfilik- Cumhuriyetçi Özgürlük- Hesap Verilebilirlik

Özet

Bu çalışma, Philip Pettit’in cumhuriyetçi siyaset felsefesi bağlamında özgürlüğü tahakkümsüzlük olarak yeniden kavramsallaştırma girişimini incelemektedir. Çalışmanın amacı, modern düşüncede genellikle bireyin dış müdahaleden korunmasını esas alan negatif özgürlük ve bireyin kendi yaşamı üzerinde tam denetim kurabilmesini vurgulayan pozitif özgürlük biçiminde iki temel anlayış çerçevesinde ele alınan özgürlüğün, Pettit’in tanımlaması çerçevesinde yalnızca müdahalesizlik değil, aynı zamanda keyfî gücün kurumsal olarak sınırlandırıldığı bir statü olduğunu gösterme ve bunun pratikteki gerçekleşme imkanını soruşturmaktır. Çalışma, cumhuriyetçi geleneğin tarihsel köklerinden hareketle Pettit’in teorisini felsefi, kavramsal, normatif ve eleştirel düzeylerde tartışmaktadır. Bu bağlamda yöntem olarak nitel bir felsefi çözümleme yaklaşımı benimsenmiş, metin temelli analiz ve kavramsal karşılaştırmalar yoluyla özgürlük, tahakküm ve keyfilik kavramlarının yapısal koşulları irdelenmiştir. Pettit’in çift kanallı demokrasi modeli üzerinden, özgürlüğün kurumsal güvencelerle nasıl mümkün olabileceği değerlendirilmiş; liberal, komüniteryen, Marksist ve feminist eleştiriler ışığında modelin sınırlılıkları tartışılmıştır. Sonuç olarak çalışma, tahakkümsüzlüğün yalnızca hukuki değil, toplumsal ve etik bir süreç olarak yeniden düşünülmesi gerektiğini, özgürlüğün ancak hesap verebilir kurumlar, şeffaf yönetim ve etkin yurttaş katılımı aracılığıyla sürdürülebileceğini ortaya koymaktadır. Pettit’in yaklaşımı, özgürlüğü bireysel özerklikten toplumsal karşılıklılığa taşıyan dinamik bir normatif çerçeve sunmaktadır.

Kaynaklar

Arendt, H. (1958). The Human Condition. Chicago: University of Chicago Press.

Berlin, I. (2002). Two Oncepts of Liberty. I. Harris (Dü.) içinde, Four Essays on Liberty. Oxford: Oxford University Press.

Carter, I. (2005). How Are Power and Unfreedom Related? Political Studies, 53(1), s. 19-38.

Celikates, R. (2014). Freedom as Non-Arbitrariness or as Democratic Self-Rule? C. Dahl (Dü.) içinde, To Be Unfree: Republicanism and Unfreedom in History, Literature, and Philosophy (s. 37-54). Bielefeld: Majuskel Medienproduktion GmbH.

Cicero. (2021). Devlet Üzerine. (E. Yavuz, Çev.) İstanbul: Kapra Yayıncılık.

Çağla, C. (2007). Mill. İstanbul: Say Yayınları.

Çelik, F. (2013). Modern Dönemde Cumhuriyetçi “Özgürlük” Anlayışı. Akademik İncelemeler Dergisi, s. 125-163.

Gaus, G. F. (2003). Contemporary Theories of Liberalism: Public Reason as a Post-Enlightenment Project. London: Sage Publisher.

Gourevitch, A. (2013). Labor Republicanism and the Transformation of Work. Political Theory, s. 591-617.

Hirschmann, N. J. (2003). The Subject of Liberty: Toward a Feminist Theory of Freedom. Princeton: Princeton University Press.

Hobees, T. (2012). Leviathan. (S. Lim, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Kramer, M. H. (2003). The Quality of Freedom. Oxford: Oxford University Press.

Machiavelli, N. (2021). Discourses on Livy. (N. H. Thomson, Çev.) Michigan: Independently Published.

Mill, J. S. (2023). Özgürlük Üzerine. (S. B. Tartıcı, Çev.) İstanbul: Kapra Yayıncılık.

Pettit, P. (1996). Freedom as Antipower. Ethics, 106(3), s. 576-604.

Pettit, P. (1997). Freedom with Honor: A Republican Ideal. Social Research, 64(1), s. 52-76.

Pettit, P. (1998). Cumhuriyetçilik: Bir Özgürlük ve Yönetim Teorisi. (A. Yılmaz, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Pettit, P. (2002). Keeping Republican Freedom Simple: On a Difference with Quentin Skinner. Political Theory, 30(3), s. 339-356.

Pettit, P. (2005). The Domination Complaint. Nomos, 46, s. 87-117.

Pettit, P. (2006). Democracy, National and International. The Monist, 89(2), s. 301-324.

Pettit, P. (2012). Freedom in Hobbes’s Ontology and Semantics: A Comment on Quentin Skinner. Journal of the History of Ideas, 73(1), s. 111-126.

Pettit, P. (2015). Three Mistakes about Democracy. Kilikya Felsefe Dergisi, 2(2), s. 1-13.

Pocock, J. G. (1975). The Machiavellian Moment : Florentine Political Thought and the Atlantic Republican Tradition. Princeton: Princeton University Press.

Rostbøll, C. F. (2008). Deliberative Freedom. Albany: Suny Press.

Sandel, M. (1996). Democracy’s Discontent: America in Search of a Public Philosophy. Cambridge: Harvard University Press.

Scanlan, J. P. (1958). J. S. Mill and the Definition of Freedom Source. Ethics, 68(3), s. 194-206.

Skinner, Q. (2012). Liberty Before Liberalism. New York: Cambridge University Press.

Taylor, C. (1995). Philosophical Arguments. Cambridge: Harvard University Press.

Young, I. M. (1990). Justice and the Politics of Difference. Princeton: Princeton University Press.

İndir

Yayınlanmış

20-12-2025

Nasıl Atıf Yapılır

KONUR ŞEN, D., & ŞAHİN, K. (2025). Tahakkümsüzlük Olarak Özgürlüğün İmkânı. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 60(4), 4520–4534. https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1748

Sayı

Bölüm

Araştırma Makalesi

Benzer Makaleler

1 2 3 > >> 

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.