KAMU ÖZEL İŞBİRLİĞİ MODELİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELER BAĞLAMINDA ÖZEL FİNANS GİRİŞİM MODELİ

Özet

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler sıklıkla Kamu Özel İşbirliği (PPP) Modeline başvurmaktadır. Model, Birleşik Krallık’ ta Özel Finansman Girişimi (PFI) ve Özel Finans 2 (PF2) Modeli olarak farklı bir yorum ile uygulanmaktadır. Bu çalışmada Özel Finans Girişim Modelleri geleneksel PPP Modeli ile karşılaştırılarak avantajları ve dezavantajları açısından tartışılmaktadır. Elde edilen sonuçlara göre PFI’ ın, özellikle finansal kriz sonrasında ve özel ortaklığın başarısızlığı durumunda, kamunun garantör konumunda olması sebebiyle risk tahsisinde başarılı olamadığı görülmektedir. 2008 Küresel Finansal Krizi sonrasında Birleşik Krallık’ ın PFI modeline ilişkin tecrübeleri de örnek niteliğindedir. Öte yandan kamu kesimi tarafından avantaj olarak kabul edilen projelerin bilanço dışı olması ve devlet borçlarında görülmemesi, mali şeffaflık ilkesi gereği uygun olmadığı gibi devletin gerçek bilançosunun finansal kriz ve başarısızlık dönemlerinde ortaya çıkması kamu maliyesi için mali risk unsuru olarak değerlendirilmektedir. Son yıllarda PPP pazarında hızlı bir gelişme gösteren Türkiye de mali şeffaflık ve bilanço dışılık konusunda aynı süreç ile karşı karşıyadır.