GÜMRÜK VERGİSİ DÜZENLEMELERİNİN HANEHALKI SIĞIR VE DANA ETİ TALEBİNE ETKİSİ

Özet

Hanehalkının dana ve sığır eti talebinin analiz edildiği bu çalışmada; 1994-2018 dönemlerine ait yıllık zaman serileri kullanılmıştır. Çalışmanın analizine geçmeden önce zaman serilerinin kullanıldığı çoklu regresyon modellerinde karşılaşılan durağanlık problemi, ADF ve PP birim kök testleri ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda; talep fonksiyonunda yer alan tüm değişkenlerin birinci sıra fark durağan olduğu tespit edilmiştir. Aynı derecede bütünleşik oldukları tespit edilen talep fonksiyonunun uzun dönem ilişkisi ise Johansen eşbütünleşme analizi çerçevesinde değerlendirilmiştir. Eşbütünleşme analizi sonucunda;  değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığı belirlenmiştir. Ancak ilişkinin yönü ve ne kadar süre sonra uzun dönemde dengeye ulaşılacağı yorumu ise Hata Düzeltme Modeli (VEC) tahmin sonucu ile elde edilmiştir. Yapılan VEC modeli tahmin sonucunda; sığır ve dana eti talep fonksiyonuna ait hata düzeltme katsayısının (0,137) 0 ile 1 aralığında yer aldığı ve pozitif işarete sahip olduğu görülmüştür. Bu sonuç, kısa süreli dengesizliklerden uzun dönem dengeye %13,7’lık bir hızla ulaşıldığını ifade etmektedir. Çalışmadan elde edilen bir diğer sonuç ise dane eti talep fonksiyonu uyum katsayı değeridir. Bu değer (-0,13) olarak saptanmış olup, yaklaşık 7,5 yılda, uzun dönemde dengeye ulaşıldığını göstermektedir. Dolayısıyla analiz sonuçları; sığır ve dana eti talebinin dengeye uyarlanma hızının çok yüksek olmadığını ifade etmektedir.