KATI ATIK HİZMETLERİNDE ÖZELLEŞTİRME: TAŞERON İŞÇİLERİN KADROYA GEÇİŞİ BİR FIRSAT MIDIR TEHDİT Mİ ?

Özet

Türkiye’de de katı atık hizmetleri 1980’li yıllardan itibaren özelleştirilmeye başlanmıştır. Tüm katı atık süreçleri içinde özelleştirmeye en fazla açılan alan katı atıkların toplanmasını içeren ilk aşaması olmuştur. Özellikle yüksek işçi ücretleri kaynaklı maliyetleri azaltabilmek adına hizmet alanı piyasaya açılmıştır. Toplama hizmetlerinde özelleştirme, belediye bütçeleri için bu hizmetin giderek ağırlaşan bir yük getirmesi ve hizmetlerin belediye eliyle gereği gibi yürütülememesi gerekçelerine dayandırılmaktadır. Ancak 2017 yılı sonunda çıkarılan bir Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile belediyelerin Kamu İhale Kanunu hükümlerine göre personel çalıştırılmasına dayalı ihalelerle piyasa firmaları aracılığıyla temin ettikleri temizlik işçileri, sürekli işçi kadrosu verilerek belediye şirketlerine alınmıştır. Başka bir ifadeyle, yaklaşık 30 yıldan fazla bir süre boyunca artan bir şekilde özelleştirilen hizmet alanının en azından personelle ilgili kısmı tekrar kamusallaştırılmıştır. Bu durum özelde katı atık yönetimleri için, genelde ise tüm belediye bütçeleri anlamında mali sonuçlar doğuran bir gelişme olmuştur. Bu çalışma esas olarak, KHK ile oluşturulan yeni düzenin mali anlamda olumlu sonuçları kadar, olumsuz sonuçları da olacağını göstermek yanında, personelin kamusallaştırılmasının sürdürülebilir koşulları oluşturulduğu takdirde yeniden bir özelleştirme dalgasının ortaya çıkmayabileceğini iddia etmektedir.