SÜRDÜRÜLEBİLİR TOPLUM GÖSTERGELERİNİN HİYERARŞİK KÜMELEME ANALİZİ YÖNTEMİYLE İNCELENMESİ

Özet

İlk olarak, doğal kaynakların korunması, iklim değişikliğinin önüne geçilmesi ve ekolojik sistemlerin korunması amacıyla ortaya çıkan sürdürülebilirlik kavramı, sosyal ve ekonomik boyutların da dahil olmasıyla oldukça geniş bir perspektiften incelenmeye başlanmıştır. Sürdürülebilirliğin etkili bir biçimde ölçülebilmesi için, insan refahı, çevre refahı ve ekonomik refah boyutlarından oluşan sürdürülebilir toplum endeksi oluşturulmuştur. Mevcut çalışma, hiyerarşik kümeleme analizi uygulayarak, 154 ülkeyi, temel ihtiyaçlar, kişisel gelişim-sağlık, iyi dengelenmiş toplum, doğal kaynaklar, iklim-enerji, geçiş ve ekonomi alt boyutlarını kullanarak, insan refahı, çevre refahı ve ekonomik refah boyutlarında sınıflandırmayı amaçlamaktadır. Hiyerarşik kümeleme analizi sonuçları, ülkelerin küme üyeliklerinin, insan refahı, çevre refahı ve ekonomik refah boyutlarında birbirlerinden farklılık gösterdiklerini ortaya koymaktadır. Ayrıca, ülkelerin sürdürülebilir toplum endeksi sıralamaları incelendiğinde, insani refah boyutunda, Finlandiya, Almanya, Hollanda, İzlanda ve Norveç; çevre refahı boyutunda, Burundi, Togo, Lesoto, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Uganda; ekonomik refah boyutunda, Norveç, İsviçre, Estonya, İsveç ve Çekya gibi ülkelerin ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir. Kümeleme analizi sonuçlarıyla uyumlu olarak, ilk sıralarda yer alan ülkelerin insani, çevre ve ekonomik refah boyutlarında oldukça gelişmiş ülkeler kategorilerinde yer aldıkları ortaya konmaktadır.