ORTADOĞU' DA YAŞANAN REJİM DEĞİŞİKLİKLERİNİN TÜRKİYE VE DÜNYA EKONOMİSİNE YANSIMALARI

Özet

Ortadoğu, farklı kültür ve medeniyetlere ev sahipliği yapmış olması, önemli ticaret yolları üzerinde bulunması ve stratejik konumu nedeniyle tarih boyunca önemli bir coğrafya olarak addolunmuştur. 19. yüzyılın sonlarına doğru petrolün devletlerin politik ve ekonomik alanlarında etkin bir biçimde kullanılmaya başlaması ve Ortadoğu’nun petrol rezervleri bakımından oldukça zengin bir bölge olması, bu coğrafyanın önemini önemli ölçüde artırmıştır. Bu nedenle özellikle 19. yüzyıldan sonra bölge, dünyada ekonomik ve politik güç elde etmek isteyen ülkelerin hedefi haline gelmiş, kimi zaman bu bölgede bulunan ülkelerde yaşanan iç çatışmalardan kimi zaman ise bu ülkelerdeki yönetimlerin değişmesinden yararlanarak hedeflerini gerçekleştirmeye çalışmışlardır. Bu bölgede yer alan İran İslam Cumhuriyeti, Mısır ve Libya’da farklı dönemlerde yaşanan rejim değişiklikleri ülkelerin dış politikası ve ekonomik yapısında önemli değişiklikler yaratmıştır. Çalışmada bu ülkelerde yaşanan rejim değişiklikleri ve bu değişikliklerin 2008-2017 yılları arasında hem ülke ekonomisine hem de Türkiye ve dünya ekonomisine etkileri, söz konusu ülkelere ait temel ekonomik göstergeler değerlendirilerek analiz edilmiştir. Analiz sonucu petrol zengini olan İran ve Libya’da yaşanan rejim değişikliğinin önemli ekonomik etkiler yarattığı görülmüştür. Mısır’da yaşanan yönetim değişikliklerinin ise siyasi etkilerinin ekonomik etkilerinden daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır.