ENERJİ TÜKETİMİ, ALTYAPI YATIRIMLARI VE EKONOMİK BÜYÜME: SOVYETLER BİRLİĞİ SONRASI ORTA ASYA ÜLKELERİ
DOI:
https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.20.02.1294Anahtar Kelimeler:
Enerji Tüketimi- altyapı yatırımları- ekonomik büyüme- ARDLÖzet
Bu çalışmanın amacı, dört Orta Asya ülkesi için enerji kullanımı, istihdam ve altyapı yatırımlarının reel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) üzerindeki etkilerini belirlemektir. Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan için 1990-2018 dönemi panel veri analizini kullanarak Otoregressive Dağıtılmış Gecikme modeli (ARDL) ile reel GSYİH, enerji kullanımı, altyapı yatırımları ve istihdam arasındaki uzun vadeli ilişkiyi araştırmak için kullanılmıştır. Sonuçlar, reel GSYİH ile enerji kullanımı arasında ters bir ilişki olduğunu, ancak istihdam ve altyapı yatırımları ile reel GSYİH arasında pozitif bir ilişki olduğunu göstermektedir. Değişkenler arasındaki nedenselliğin belirlenmesi için Dolado-Lütkepohl Nedensellik Testi uygulanmıştır. Dolado-Lütkepohl test sonuçları, elektrik tüketiminden reel GSYİH'ya doğru bir nedensellik olduğunu göstermektedir. Altyapı yatırımları ile reel GSYİH arasında da tek yönlü bir nedensellik bulunmuştur. Sonuçlar ayrıca altyapı yatırımlarının ile istihdam arasında tek yönlü bir nedensellik olduğunu göstermektedir. Sonuçlar, bu ülkeler için altyapı yatırımlarının ülkelerin ekonomik büyümesi ve gelişmesinde önemli bir faktör olduğunu doğrulamaktadır.