DÖVİZ KURUNUN BORSA İSTANBUL SANAYİ ENDEKSİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: YAPISAL KIRILMALARI MODELLEMEDE FARKLI YAKLAŞIMLAR KULLANAN EŞBÜTÜNLEŞME TESTLERİNDEN BULGULAR

Özet

Bu çalışmada, 2005:01-2019:12 döneminde BİST Sınai Endeksi ile döviz kuru arasındaki olası ilişkinin, yapısal kırılmaları modellemede birbirinden farklı yaklaşımlar kullanan eşbütünleşme testleri kullanılarak araştırılması amaçlanmaktadır. Serilerin durağanlık düzeyleri; ADF (1979; 1981), Narayan ve Popp (2010) ile Enders ve Lee (2012) tarafından geliştirilen Fourier ADF birim kök testleri kullanılarak tespit edilmektedir. Seriler arasındaki uzun dönemli ilişkiler; ARDL sınır testi, iki yapısal kırılmalı Hatemi-J (2008) eşbütünleşme testi ve Tsong vd. (2016) tarafından önerilen Fourier eşbütünleşme testi ile incelenmektedir. ARDL ve Hatemi-J (2008) test sonuçları, BİST Sınai Endeksi ile döviz kuru arasında uzun dönem eşbütünleşme ilişkisinin bulunmadığına işaret etmektedir. Ancak, söz konusu değişkenler arasındaki ilişkileri bilinmeyen formda ve sayıda yapısal kırılmayı dikkate alarak inceleyen Fourier eşbütünleşme testinden elde edilen ampirik bulgu, BİST Sınai Endeksi ile döviz kuru değişkenlerinin eşbütünleşik olduklarını göstermektedir. Son olarak, DOLS yöntemi ile hesaplanan ve değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkiyi yansıtan katsayıya göre; döviz kurunun BİST Sınai endeksi üzerinde uzun dönemde istatistiksel olarak anlamlı ve negatif etkiye sahip olduğu görülmektedir.