E-7 ÜLKELERİNDE SAĞLIK HARCAMALARI İLE İNSANİ GELİŞMİŞLİK ENDEKSİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: FOURİER YAKLAŞIMI

Özet

Küresel ekonomide önemli bir büyüklüğe sahip olan E-7 ülkelerindeki makroekonomik gelişmeler araştırmacıların ilgisini çekmektedir. Bu ülkelerde yapılan sağlık harcamalarının insani gelişmişlik endeksi ile bir ilişkisi bulunup bulunmadığının ve eğer varsa bu ilişkinin yönünün incelenmesi bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmada, E-7 ülkelerinde sağlık harcamaları ile insani gelişme endeksi arasındaki ilişki, 2000-2018 dönemi yıllık veriler kullanılarak incelenmiştir. Analizlerde kırılmalı panel LM birim kök testi, panel Fourier eşbütünleşme testi ve panel Fourier nedensellik testi kullanılmıştır. Eşbütünleşme testi sonucunda sağlık harcamaları ile insani gelişme endeksi arasında uzun dönemli bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Nedensellik testi sonuçlarına göre ise Meksika için sağlık harcamalarından insani gelişme endeksine doğru, Hindistan için insani gelişme endeksinden sağlık harcamalarına doğru nedensellik ilişkisinin olduğu tespit edilmiştir.