MUHASEBEDE ETİK KONUSUNDA YAYIMLANMIŞ ÇALIŞMALAR ÜZERİNE BİR İNCELEME

Özet

Meslek mensuplarının faaliyetlerini yerine getirirken, belli etik ilke ve kurallara uymaları beklenmektedir. Özellikle muhasebe gibi toplumun büyük kesimini, gerçekleştirdiği faaliyetler yoluyla etkileyen bir meslek için etik ilkelere uyum büyük önem arz etmektedir. Çalışma sistematik bir literatür taraması şeklinde yapılandırılmıştır ve muhasebe meslek etiğine dönük yapılan uygulamalı çalışmaların incelenmesi yoluyla daha sonra yapılacak çalışmalara bir veri tabanı sağlanması amaçlanmıştır. Çalışmada kullanılan veriler, Web of Science veri tabanında, sosyal bilimler atıf dizininde yer alan çalışmalar ile Türkiye’de TR Dizinde dizinlenen muhasebe dergilerinde yayımlanan çalışmalardır. Tarama sonucu belirlenen 42 adet yabancı ve 29 adet ulusal makale; çalışma konusu, yöntem, uygulama ve ulaşılan sonuçlar açısından analiz edilmiştir. Analiz sonucunda modern eğitim yöntemlerinin daha etkili olduğu, ancak muhasebede etik eğitiminde geleneksel yöntemlerin daha yüksek oranda uygulanmakta olduğu tespit edilmiştir. Muhasebede etik eğitimi, üniversite müfredatlarında yer almakla beraber yeterli düzeyde değildir. Meslek mensuplarına dönük çalışmalarda, meslek mensuplarının sık sık etik ikilemler yaşadığı tespiti yer almaktadır. Etik ikilemlerin daha çok mükellef baskıları ve kamu otoritesi kaynaklı olduğu vurgulanmaktadır. Son olarak muhasebede yapay zekâ kullanımı olumlu karşılanmaktadır. Ancak bunun bazı etik sorunları ortaya çıkarabileceği çalışmalarda ifade edilmektedir.