BİST100 ENDEKSİ İLE GEPU, TAHVİL FAİZİ VE DÖVİZ KURU ARASINDAKİ DİNAMİK İLİŞKİ ÜZERİNE BİR AMPİRİK ÇALIŞMA

Özet

Hisse senedi yatırımcısının karşılaştığı sistematik riskler portföy çeşitlendirmesi yoluyla kaçınılamayan, bazıları ölçülebilen, bazıları ölçülemeyen çeşitli faktörlerden kaynaklanmaktadır. Finans ve sermaye piyasaları literatüründe bu risk faktörlerinin belirlenmesi ve hisse senedi piyasalarına etkilerini tahmin etmeye yönelik çok sayıda ampirik çalışma yapılmıştır. Çalışmalara konu olan değişkenler de küresel krizler, sosyal olaylar, pandemi gibi faklı dönemlerin özelliklerine göre farklılaşmakta ve çeşitlenmektedir. Küresel Ekonomik Politik Belirsizliği (GEPU), hisse senedi piyasaları, faiz oranları ve döviz kurları arasındaki ilişki, ekonomi literatüründe yaygın olarak incelenmiş olup, bu araştırmaların genellikle  BRICS, G7 ve AB ülkeleri üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir. Bu çalışmada, Borsa İstanbul Pay Piyasasını temsil eden BİST100 Endeksi üzerinde etkisi olabileceği düşünülen sistematik risk faktörlerinden GEPU, tahvil faizi ve döviz kuru değişkenleri ile BİST100 endeksi arasındaki dinamik ilişki ampirik olarak test edilmektedir. Çalışmada ARDL sınır testi yaklaşımı tercih edilmiştir ve analizler Ocak 2013-Haziran 2024 dönemini içermektedir. Analiz sonuçlarına göre, kısa dönemde GEPU, tahvil faizi ve ABD Dolar kurunun BIST100 endeksi üzerindeki etkisinin zayıf veya önemsiz düzeyde olduğu, ancak uzun dönemde BİST100 Endeksi üzerinde GEPU endeksinin ve tahvil faizinin negatif yönde, ABD Dolar kurunun pozitif yönde etkileri olduğu sonucuna varılmıştır.