Etik Liderlik Algısının Çalışan Motivasyonuna Etkisinde Çalışan Sadakatinin Aracı Rolü: Havacılık Sektörü Örneği
DOI:
https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1448Anahtar Kelimeler:
Etik liderlik- Çalışan sadakati- Çalışan motivasyonuÖzet
Etik liderlik, liderin ahlaki değerlere ve doğrulara bağlı kalması, şeffaf olması, adil ve dürüst davranması gibi özellikleri ifade etmektedir. Etik liderlik ve çalışan sadakati arasında güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Dolayısıyla etik liderlik çalışanlarda motivasyonu olumlu yönde etkileyerek, motivasyonla ilişkili özelliklerin de gelişmesine katkı sağlar. Bu araştırmada havacılık sektöründe çalışanların etik liderlik algılarının çalışan motivasyonuna etkisinde çalışan sadakatinin aracılık rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada betimsel araştırma modellerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2024 yılında İstanbul ilinde havacılık sektöründe çalışmakta olan bireyler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise evren içerisinden basit seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen 230 çalışan oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak çalışanlara yönelik demografik bilgi formu, etik liderlik ölçeği ve çalışan sadakati ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde nicel veri analiz yöntemleri kullanılmıştır. Bu kapsamda veriler SPSS24 veri analiz programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda çalışanların etik liderlik düzeylerinin yaşa göre farklılaşmadığı, liderlik özelliklerinden kibirli olmamanın erkeklerde daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca etik liderliğin çalışan sadakatine etkisi incelendiğinde saygılı olma ve kibirli olmamanın çalışan sadakatini pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada ulaşılan sonuçlar dikkate alındığında etik liderlik davranışlarının çalışan sadakati bakımından önemli olduğu, bu nedenle de örgütlerde çalışanların memnuniyeti ve iş performansları bakımından yöneticilerin etik liderlik davranışlarının geliştirilmesi gerektiği söylenebilir.
Kaynaklar
Abdi, A. N. M., & Rahman, N. B. A. (2024). Unlocking the Ethical Leadership On Employee Loyalty And Motivation: The Mediating Role Of Trust İn The Public Sector Leadership. International Journal of Organizational Leadership, 413-431.
Ahmad, S., Islam, T., Sadiq, M., & Kaleem, A. (2021). Promoting Green Behavior Through Ethical Leadership: A Model Of Green Human Resource Management And Environmental Knowledge. Leadership & Organization Development Journal, 42(4), 531-547.
Al Halbusi, H., Williams, K. A., Ramayah, T., Aldieri, L., & Vinci, C. P. (2021). Linking Ethical Leadership And Ethical Climate To Employees' Ethical Behavior: The Moderating Role Of Person–Organization Fit. Personnel Review, 50(1), 159-185.
Arar, K., & Saiti, A. (2022). Ethical Leadership, Ethical Dilemmas And Decision Making Among School Administrators. Equity in Education & Society, 1(1), 126-141.
Berndt, A. E. (2020). Sampling Methods. Journal of Human Lactation, 36(2), 224-226.
Caldwell, C., Bischoff, S.J. ve Karri, R. (2002). Four Umpires: A Paradigm For Ethical Leadership, Journal of Business Ethics. 36(1), 153-163. https://doi.org/10.1023/A:1014230002724
Chen, S., Xu, K., & Yao, X. (2022). Empirical Study Of Employee Loyalty And Satisfaction İn The Mining İndustry Using Structural Equation Modeling. Scientific Reports, 12(1), 1158.
Chen, Y. C., Chen H. I., Tsui P. L., & Chiang Y. C. (2016). Contributing Causes Of Employee Loyalty Of Service Personnel İn İnternational Hotels. International Journal of Organizational Innovation. 9(1), 107.
Connock, S. ve Johns T., Ethical leadership, Institute of Personnel and Development, London, 1995
Dede, Y. E. ve Koçoğlu Sazkaya, M. K. (2018). The Mediating Role Of Employee Loyalty Between Employee Empowerment And Employee İnnovative Behavior: A Study From Teknopark Istanbul. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 55-82.
Demir, H. C. (2021). Etik Liderlik Ölçeği Geliştirme Ve Etik Liderliğin Çalışanlar Üzerindeki Etkileri. Doktora Tezi, Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Den Hartog, D. N. (2015). Ethical Leadership. Annu. Rev. Organ. Psychol. Organ. Behav., 2(1), 409-434.
Eisenberger, R., Huntington R., Hutchison S., & Sowa D. (1986). Perceived Organizational Support. Journal of Applied Psychology. 71(3), 500-507.
Ernayani, R., Perbawasari, S., Boukri, S., Hubur, A., & Kurniawan, R. (2021). The Loyalty Of Workers To İndustrial Organization. Linguistics and Culture Review, 5(S1), 384-393.
Erten, Z. K., Bayraktar, E., & Açmaz, G. (2017). Etik ve Etik Liderlik. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(1), 62-68.
Dündar, S., Özutku, H., & Taşpınar, F. (2007). İçsel ve Dışsal Motivasyon Araçlarının İşgörenlerin Motivasyonu Üzerindeki Etkisi: Ampirik Bir İnceleme. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 105-119.
George, C., Omuudu, O. S., & Francis, K. (2020). Employee Engagement: A Mediator Between Organizational İnducements And İndustry Loyalty Among Workers İn The Hospitality İndustry in Uganda. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 19(2), 220-251.
Han, H., Olya, H. G., Untaru, E. N., Ispas, A., Kim, J. J., & Kim, W. (2020). Impact of Airport Green Atmospherics On Mental Health Value, İmage, And Loyalty Among Visitors And Workers. Business Strategy and the Environment, 29(3), 1186-1198.
Kim, H. Y. (2013). Statistical Notes For Clinical Researchers: Assessing Normal Distribution (2) Using Skewness And Kurtosis. Restorative dentistry & endodontics, 38(1), 52-54.
Lim, A. T. (2024). Ethical Leadership İn The Eyes Of Gen Z: A Literature Review. FIRM Journal of Management Studies, 9(1), 83-96.
Markey, K., Ventura, C. A. A., Donnell, C. O., & Doody, O. (2021). Cultivating Ethical Leadership İn The Recovery of COVID19. Journal of nursing management, 29(2), 351-355.
Matzler, K. & Renzl, B. (2007). The Relationship Between İnterpersonal Trust, Employee Satisfaction, And Employee Loyalty. Total Qual. Manag. Bus. Excell. 17, 1261–1271.
Özdemir, E. (2003). Liderlik ve Etik. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 151-168.
Sari, D. R., Hariyanto, D., & Moonlight, L. S. (2023). Conscientinous Towards Aviation Security Performance Loyalty At Abdurachman Saleh Airport Malang. In International Conference of Advance Transportation, Engineering, and Applied Science (Vol. 1, No. 1, pp. 1-5).
Sarwar, H., Ishaq, M. I., Amin, A., & Ahmed, R. (2020). Ethical Leadership, Work Engagement, Employees’ Well-Being, And Performance: A Cross-Cultural Comparison. Journal of Sustainable Tourism, 28(12), 2008-2026.
Sazkaya, M. K., & Gümüşsu, F. Ö. (2021). Algılanan Örgütsel Desteğin Çalışan Sadakati Üzerindeki Etkisinde Kurum İmajının Aracılık Rolü: Karayolu Taşımacılık Sektöründe Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (40), 49-76.
Schwepker Jr, C. H., & Dimitriou, C. K. (2021). Using Ethical Leadership To Reduce Job Stress And İmprove Performance Quality İn The Hospitality İndustry. International Journal of Hospitality Management, 94, 102860.
Silaen, D. H., Daulay, M. T., & Ferine, K. F. (2023). The Influence Of Compensation, Work Motivation And Work Discipline On The Performance Of Employees In Administrative Department With Work Loyalty As An Intervening Variable At The Airport Authority Office In Medan Region II. Sıbatık Journal: Jurnal Ilmiah Bidang Sosial, Ekonomi, Budaya, Teknologi, dan Pendidikan, 2(8), 2413-2426.
Singh, A. (2022). The Relationship between Employee Loyalty and Proactivity among Hospitality Liquid Knowledge Workers. JOHAR, 17(1), 117.
Starratt, R. J. (2004). Ethical leadership (Vol. 8). John Wiley & Sons.
Stouten, J., Van Dijke, M., & De Cremer, D. (2012). Ethical LEADERSHİP. Journal of Personnel Psychology.
Şen, M. L., (2014). Kamu Görevleri Etik Rehberleri(4th ed.). T.C. Kamu Görevleri Etik Kurulu. Ankara.
Tende, F. B., & Amah, E. (2021). Ethical Leadership: A Prerequisite For Actuating Employee Loyalty. Research Journal of Management Practice| ISSN, 2782, 7674.
Tseng, L. M., & Wu, J. Y. (2017). How can Financial Organizations İmprove Employee Loyalty? The Effects Of Ethical Leadership, Psychological Contract Fulfillment And Organizational İdentification. Leadership & Organization Development Journal, 38(5), 679-698.
Tuna, M., & Yeşiltaş, M. (2013). Liderliğin Etik Boyutu: Etik Liderliğin Otel İşletmelerindeki İşgörenler Tarafından Algılanması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(3), 184-209.
Tuna, M., Bircan, H., & Yeşiltaş, M. (2012). Etik Liderlik Ölçeği’nin Geçerlilik Ve Güvenilirlik Çalişmasi: Antalya Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2), 143-155.
Turkyilmaz, A., Akman, G., Ozkan, C. & Pastuszak, Z. (2011). Empirical study of public sector employee loyalty and satisfaction. Ind. Manag. Data Syst. 111, 675–696.
Yıldırım, A. (2010). Etik Liderlik Ve Örgütsel Adalet İlişkisi Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Zheng, Y., Epitropaki, O., Graham, L., & Caveney, N. (2022). Ethical Leadership And Ethical Voice: The Mediating Mechanisms of Value İnternalization and Integrity İdentity. Journal of Management, 48(4), 973-1002.
Işık, M., & Zincirkıran, M. (2016). Kurumsal İtibar Algısının İş Tatminine Etkisinde Örgütsel Özdeşleşmenin Aracı Rolü: Doğu Anadolu Bölgesindeki Üniversiteler Üzerinde Bir Uygulama. İşletme araştırmaları dergisi, 8(3), 89-106.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
