Örgütsel Yalnızlığın İş Stresine Etkisinde Kapsayıcı Liderliğin Aracı Rolü

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1475

Anahtar Kelimeler:

Örgütsel Yalnızlık- İş Stresi- Kapsayıcı Liderlik- Örgütsel Davranış

Özet

Bu çalışmanın amacı örgütsel yalnızlığın iş stresine etkisinde kapsayıcı liderliğin etkisini tespit etmektir. Yanı sıra bu etkileşimde kapsayıcı liderliğin rolü de araştırılmıştır. Ankara’da faaliyet gösteren bankalarda gerçekleştiren araştırma, yüz yüze toplanan anketler ile nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Anket tekniği ile toplanan veriler yapısal eşitlik modellemesi (YEM) modellemesi ile test edilmiştir. Yapılan analizler neticesinde, örgütsel yalnızlığın bileşenleri olan duygusal yoksunluk ve sosyal arkadaşlığın, iş stresinin bileşenlerinden zaman stresi ve iş kaygısı üzerinde; kapsayıcı liderliğin, iş stresinin zaman stresi ve iş kaygısı boyutları üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Bootstrapping yöntemiyle elde edilen aracı etki analizi sonuçlarına göre kapsayıcı liderliğin örgütsel yalnızlık boyutlarından duygusal yoksunluk ile zaman stresi arasındaki ilişkiye aracılık etmediği, diğer yandan kapsayıcı liderliğin sosyal arkadaşlık ve zaman stresi; duygusal yoksunluk ile iş kaygısı ve sosyal arkadaşlık ile iş kaygısı arasındaki ilişkiye aracılık ettiği tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen sonuçların gerek alan yazına yapacağı katkı, gerekse iş dünyasındaki karar vericilerine yardımcı olacağı düşünülmektedir.

Kaynaklar

Akman, Y. (2023). Kapsayıcı liderlik ve inovasyon. V. Batdı ve S. Ayaz (Ed.), İnovasyon yönetimi ve inovatif metaverse devrimi (s. 47-67) içinde. Ankara: Anı Yayıncılık.

Al, B. (2024). Uzaktan Ve Hibrit Çalışma Modellerinde Liderliğin Dönüşümü: Dijital Liderlik Ve Sanal Ekip Yönetimi Üzerine Bibliyometrik Bir Analiz. Sosyal Bilimler Metinleri, 2024(2), 121-140. https://doi.org/10.56337/sbm.1561098

Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1988). Structural Equation Modeling in Practice: A Review and Recommended Two-Step Approach. Psychological Bulletin, 103(3), 411-423. https://doi.org/10.1037/0033-2909.103.3.411

Aslan, M., ve Kayar, M. Ş. (2023). Örgütsel Güven, Örgütsel Yalnızlık ve Örgütsel Depresyon İlişkisi: Kahramanmaraş İlinde Bir Uygulama. JOEEP: Journal of Emerging Economies and Policy, 8(1), 94-103. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/joeep/issue/76081/1263767

Asunakutlu, T. (2002). Örgütsel Güvenin Oluşturulmasına İlişkin Unsurlar Ve Bir Değerlendirme. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (9), 1-13. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/musbed/issue/23505/250442

Avcı, N. (2023). Örgütsel Sinizm, Örgütsel Sessizlik, İşte Sözde Var Olma Ve Sessiz İstifa Arasındaki İlişkiler: İstanbul Maltepe Belediyesi Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 14(39), 968-989. https://doi.org/10.21076/vizyoner.1217165

Bai, J., & Ng, S. (2005). Tests for Skewness, Kurtosis, and Normality for Time Series Data. Journal of Business & Economic Statistics, 23(1), 49-60. https://doi.org/10.1198/073500104000000271

Bilen, G. ve İçerli, L. (2023). Ed: Hırlak, B., Çalışma Yaşamında Kişiliğin Karanlık Yönü: Narsisizm, Makyavelizm ve Psikopati1. Örgütsel Davranış Kavramlar ve Araştırmalar-II, Özgür Yayınları: Gaziantep.

Borman, W. C., Ilgen, D. R. vr Klimoski, R. J. (Ed.). (2003). Handbook of Psychology: Industrial and Organizational Psychology, Vol. 12. JohnWiley & Sons, Inc.

Bozkurt, Ö. (2019). Örgütsel Yalnızlık. İçinde: E. Kaygın & G. Kosa (Ed), Olumsuz Boyutlarıyla Örgütsel Davranış (ss. 61-75). Konya: Eğitim Yayınevi.

Cacioppo, J. T., Hawkley, L. C., & Thisted, R. A. (2010). Perceived Social İsolation Makes Me Sad: 5-Year Cross-Lagged Analyses of Loneliness and Depressive Symptomatology in the Chicago Health, Aging, and Social Relations Study. Psychology and Aging, 25(2), 453-463. https:doi.org/10.1037/a0017216

Carmeli, A., Reiter-Palmon, R. & Ziv, E. (2010). Inclusive Leadership and Employee Involvement in Creative Tasks in the Workplace: The Mediating Role of Psychological Safety, Creativity Research Journal, 22(3), 250–260. https:doi.org/10.1080/10400419.2010.504654

Çavuş, T. (2023). Liderlik Algısı ve Z Kuşağı Üzerine Bir İnceleme (Yüksek Lisans Tezi). Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Bilecik. Erişim Adresi: https://acikkaynak.bilecik.edu.tr/xmlui/handle/11552/3144

Chen, L., Luo, F., Zhu, X., Huang, X. ve Liu, Y. (2020). Inclusive leadership promotes challenge-oriented organizational citizenship behavior through the mediation of work engagement and moderation of organizational innovative atmosphere. Frontiers In Psychology, 11, 1-16.

Çiçek, B. (2020). Hizmetkâr Liderlik Algısının İş Stresine Etkisi: Sivil Havayolu Taşımacılığı Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Yorum Yönetim Yöntem Uluslararası Yönetim Ekonomi ve Felsefe Dergisi, 8(1), 65-78. https://doi.org/10.32705/yorumyonetim.715709

Doğan, T., Çetin, B. ve Sungur, M. Z. (2009). İş Yaşamında Yalnızlık Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10(6), 271-277. Erişim adresi: https://www.proquest.com/openview/cb6460ff53931d2e271ca6e7084dcdae/1?cbl=136214&pq-origsite=gscholar

Durak, H. S. & Kanoğlu, M. F. (2025). Mesleki iş birliğinin örgütsel yalnızlığa etkisi . Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi, 15, 1-11. https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1606942

Erkoyuncu, R. B. (2024). Okul müdürlerinin kapsayıcı liderlik davranışları ile öğretmenlerin örgütsel muhalefet algıları arasındaki ilişki: Ögütsel güvenin aracılık rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 915118)

Eroğluer, K., & Yılmaz, Ö. (2015). Etik Liderlik Davranışlarının Algılanan Örgüt İklimi Üzerine Etkisine Yönelik Bir Uygulama: İş Yaşamında Yalnızlık Duygusunun Aracılık Etkisi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 1, 280-308. Erişim adresi: https://www.ceeol.com/search/viewpdf?id=703717

Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50. https://doi.org/10.1177/002224378101800104

Gafa, İ. ve Dikmenli, Y. (2019). Sınıf Öğretmenlerinin İş Doyumu ve İş Yaşamındaki Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 131-150. https://doi.org/10.31592/aeusbed.567562

Galaş, C. & Kaygısız, E. G. (2025) Bibliometric Analysis of Studies on the Concepts of Technostress and Work Engagement. Equinox, Journal of Economics, Business & Political Studies, 12 (1), 14-41. doi: 10.48064/equinox.1588006

Garda, B. (2024). Turizm İşletmelerinde Pazarlama Stratejileri Kapsamında Örgüt İklimi ve Liderlik Davranışlarının Analizi. Eurasian Business & Economics Journal, (37), 44-62. https:doi.org/10.17740/eas.econ.2024-V37-03

Groskurth, K., Bluemke, M., & Lechner, C. M. (2024). Why We Need to Abandon Fixed Cutoffs for Goodness-Of-Fit İndices: An Extensive Simulation and Possible Solutions. Behavior Research Methods, 56(4), 3891-3914. https://doi.org/10.3758/s13428-023-02193-3

Göktepe, E. A. (2017). Algılanan Yönetici Desteği Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerliliği Ve Güvenirliliği. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 31-48. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/iuisletme/issue/32177/357067

Güler, M., ve Nalbant, F. (2022). “Evden Çalışma” Uygulamasının Çalışanlar Üzerinde Yaratabileceği Sorunlar Ve Çözüm Önerileri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 11(1), 530-549. https://doi.org/10.15869/itobiad.972737

Güler, M., Yanık, G., Yaşar, Ü., ve Demir, F. E. (2022). İş Yaşamında Yalnızlığın Psikolojik Kırılganlık Üzerindeki Etkisini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma, Trends in Business and Economics, 36(3), 250-257. https://doi.org/10.5152/TBE.2022.991580

Güneş, S., ve Karaca, A. (2024). Bir Kamu Kurumunda Örgütsel Dedikodu ile İş Yeri Yalnızlığı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 7(1), 28-46. https:doi.org/10.33712/mana.1343733

Gürbüz, A. (2025). Okul yöneticilerinin kapsayıcı liderlik davranışları ile öğretmen özerkliği arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiştir. (Tez No. 913840)

Hatipoğlu, G. (2022). Örgütsel Saygınlık İle Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişkide Sosyal Rol Kimliğinin Ve Örgütsel Tinselliğin Aracı Rolü. (Doktora Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi. Bilecik. Erişim adresi: https://gcris.pau.edu.tr/handle/11499/39670

Hinkin, T. R. (1998). A Brief Tutorial on the Development of Measures for Use in Survey Questionnaires. Organizational Research Methods, 1(1), 104-121. https://doi.org/10.1177/109442819800100106

Ivancevich, J. M. ve Matteson, M. T. (2014). Organizational level stress management interventions: A review and recommendations. Job Stress, 229-248. https://doi.org/10.4324/9781315791548

İçerli, L., ve Bilen, G. (2023). Çalışma Yaşamında Değişen Kariyer Anlayışı: Kaleydoskop Kariyer Modeli, European Journal of Managerial Research (EUJMR), 7(12), 15-33. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/eujmr/issue/78464/1298540

Kadam, P., & Bhalerao, S. (2010). Sample Size Calculation. International Journal of Ayurveda Research, 1(1), 55-57. https:doi: 10.4103/0974-7788.59946K

Kahn RL & Byosiere P. (1992). Stress in organizations. In: Dunnette MD, Hough LM, editors. Handbook of industrial and organizational psychology. Vol. 3, 2nd ed. Palo Alto (CA): Consulting Psychologists Press

Kahyaoğlu, M. (2023). Çalışanların Sergiledikleri Duygusal Emek Düzeyinin, Benlik Saygısı Ve İş Tatminine Etkisinde, İş Becerikliliğinin Düzenleyici Rolü. (Doktora Tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi, İşletme Ana Bilim Dalı. Gaziantep. Erişim adresi: https://openaccess.hku.edu.tr/xmlui/handle/20.500.11782/4172

Karaduman, M. (2013). İş yaşamında Yalnızlık Algısının Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi ve Öğretmenler Üzerine Bir Uygulama, (Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı. Bursa. Erişim adresi: https://www.proquest.com/docview/2606870187?fromopenview=true&pq-origsite=gscholar&sourcetype=Dissertations%20&%20Theses

Karamanlıoğlu, A. U., Sarı, H., ve Ulus, C. (2024). Kapsayıcı Liderlik ve Sürdürülebilirlik Stratejilerinin Çalışan Bağlılığı Üzerindeki Rolü: Nitel Bir Çalışma. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(108), 1169-1178. https://doi.org/10.5281/zenodo.12603294

Kasnak, E. (2024). Kriz Yönetimi ve Esneklik: Pandemi Sonrası Yeni Yönetim Yaklaşımları. Özkaynar G.K. ve Güler G. (Ed),Güncel Yönetim Uygulamaları Kitabı içinde (s. 105-120). Gaziantep: Özgür Yayınları.

Kesen, M. ve Durmuş, Ş. (2024). İş Yaşamında Yalnızlığın İşe Gömülmüşlüğe Etkisi: Sağlık Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 27(1), 168-183. https:doi.org/10.29249/selcuksbmyd.1389662

Keser, A. ve Karaduman, M. (2014). İş Yaşamında Yalnızlık Algısının Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İle İlişkisi Ve Öğretmenler Üzerinde Bir Araştırma. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(7), 178-197. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/hakisderg/issue/7581/99524

Kline, R. B. (2023). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications: New York

Köz, E., ve Seçilmiş, C. (2021). Yabancılaşma ve Öncüllerinin Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(2), 727-748. https://doi.org/10.17494/ogusbd.1042298

Kumar, S. (2024). Antecedents of Loneliness: A Systematic Review. International Journal of Sociology and Social Policy, 44(1/2), 1-21. https://doi.org/10.1108/IJSSP-04-2023-0103

Kutanis, R. Ö. ve Çetinel, E. (2016). Örgütsel Yapılanmadaki Gizli Bileşen: Cinsiyet. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 61-86. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ckuiibfd/issue/32906/365581

Mann, S., & Holdsworth, L. (2003). The psychological impact of teleworking: stress, emotions and health. New Technology, Work and Employment, 18(3), 196-211.

https://doi.org/10.1111/1468-005X.00121

Meese, K. A., Boitet, LM, Sweeney, KL., Katherine L. & Rogers D. A. (2024). Perceived stress from social isolation or loneliness among clinical and non-clinical healthcare workers during COVID-19. BMC Public Health 24, 1010. https://doi.org/10.1186/s12889-024-18363-7

Mercan, N., Oyur, E., Alamur, B., Gül, S. ve Bengül, S. (2012). İşyeri Yalnızlığı Ve Sosyal Fobi Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1), 213-226. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/oybd/issue/16339/171096

Mert, İ. S. ve Bayramoğlu, G. (2024). Cesaret ve İş Yaşamı: Türkçe Araştırmaların Perspektifleri Işığında İş Yaşamında Sürdürülebilirliğe İlişkin Bazı Önermeler. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 10(2), 139-165. https:doi.org/10.29131/uiibd.1602264

Nembhard, I. M., & Edmondson, A. C. (2006). Making it Safe: The effects of Leader Inclusiveness and Professional Status on Psychological Safety and Improvement Efforts in Health Care Teams. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 27(7), 941-966. https://doi.org/10.1002/job.413

Netemeyer, R. G., Johnston, M. W., & Burton, S. (1990). Analysis of role conflict and role ambiguity in a structural equations framework. Journal of Applied Psychology, 75(2), 148-157. Retrieved from: https://psycnet.apa.org/buy/1990-16147-001

Oğuz, Ş. Ş., ve Katıtaş, S. (2024). Okul Yöneticilerinin Örgütsel Stres Kaynaklarının ve Stresle Başa Çıkma Stratejilerinin Belirlenmesi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 7(2), 672-697. https://doi.org/10.33400/kuje.1527550

O'Hare, D., Gaughran, F., Stewart, R. & Pinto da Costa, M. (2024). A cross-sectional investigation on remote working, loneliness, workplace isolation, well-being and perceived social support in healthcare workers. BJPsych open, 10(2), e50. https://doi.org/10.1192/bjo.2024.7

Örücü, E., Hasırcı, I. ve Ergenler, E. (2022). Covid-19 Pandemi Döneminde Öğretmenlerin Örgütsel Yabancılaşma Eğilimleri ile Tükenmişlik Seviyeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 23(COVID-19 ÖZEL SAYISI), 153-175. https:doi.org/10.31671/doujournal.949484

Özçelik, Z. (2021). Covid-19 nedeniyle evden çalışma sürecinde performans değerlemesi: Bir kamu kurumu çağrı merkezi örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (58), 221-240.

Paçal, S. (2024). Kapsayıcı Liderliğin Proaktif Kişilik Üzerindeki Etkisinde Etkileşimsel Örgütsel Adaletin Aracı Rolü. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Erişim adresi: https://acikerisim.selcuk.edu.tr/items/24d5b9f6-2f04-4821-aded-ffd00363cf2b

Robbins, S. P., Judge, T. A. & Millett, B. (2015). OB: the essentials. Pearson Higher Education AU.

Shukla, A., & Srivastava, R. (2016). Development of Short Questionnaire to Measure an Extended Set of Role Expectation Conflict, Coworker Support and Work-Life Balance: The New Job Stress Scale. Cogent Business & Management, 3(1), 1-19. https://doi.org/10.1080/23311975.2015.1134034

Sürücü, L. ve Maslakçı, A. (2021). Kapsayıcı Liderlik Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 22(2), 201-215. https://doi.org/10.31671/doujournal.973009

Tülü, M. (2021). Örgütsel Politika Algısı, İş Yaşamında Yalnızlık Ve Örgütsel Yabancılaşma İlişkisine Yönelik Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli. Erişim adresi: https://gcris.pau.edu.tr/handle/11499/38674

Türkiye Bankalar Birliği (2024). Banka, çalışan ve şube sayılası raporu (Rapor Kodu: DT13). https://www.tbb.org.tr/sites/default/files/raporlar/51380/ekler/Banka_Calisan_ve_Sube_Sayilari-Haziran_2024_0.pdf#page=3.45.

Wright, S. L. (2009). In a lonely place: The experience of loneliness in the workplace. In friends and enemies in organizations: A work psychology perspective (pp. 10-31). London: Palgrave Macmillan UK.

Wright, S. L. (2005). Loneliness in the Workplace, University of Canterbury, Psychology (Doctoral dissertation). Retrieved from: https://:chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://ir.canterbury.ac.nz/server/api/core/bitstreams/8e55f230-a7c6-41c1-bdad-9542af532cb1/content

Wright S. L., Burt C. D. B., & Strongman K. T. (2006). Loneliness in the workplace: Construct definition and scale development. New Zealand Journal of Psychology, 35, 59-68. Retrieved from: chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://ir.canterbury.ac.nz/server/api/core/bitstreams/b4447aaa-cc17-4f14-b60a-1f4d1b40b481/content

Yamuç, V. A. ve Türker, D. (2015). Örgütsel Stres Kaynaklarının Analizi: Bir Üretim İşletmesinde Kadın Ve Erkek Çalışanlar Üzerine İnceleme. Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(25), 389-423. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/comuybd/issue/43594/533828

Yaşar, M.R. (2007), Yalnızlık. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (1), 237-260. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/firatsbed/issue/6323

Yavuz, E. C., & Gül, H. (2023). Kapsayıcı Liderliğin Psikolojik Sahiplenme Üzerindeki Etkisinde İşgören Sesliliğinin Rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(4), 2577-2596. https:doi.org/10.20491/isarder.2023.1734

Yazıcı, A. M., ve Kınay, M. (2021). Redefining the business life and technostress during COVID-19. Studies on Social Science Insights, 1(1), 36-48.

Yılmaz, E., ve Aslan, H. (2013). Öğretmenlerin iş yerinde yalnızlıkları ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 59-69. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/pub/pegegog/issue/22581/241207

İndir

Yayınlanmış

22-09-2025

Nasıl Atıf Yapılır

BİLKAY, S. (2025). Örgütsel Yalnızlığın İş Stresine Etkisinde Kapsayıcı Liderliğin Aracı Rolü. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 60(3), 2980–2998. https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1475

Sayı

Bölüm

Araştırma Makalesi

Benzer Makaleler

<< < 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 > >> 

Bu makale için ayrıca gelişmiş bir benzerlik araması başlat yapabilirsiniz.