İNSANLAR BENCİL Mİ? DAVRANIŞSAL İKTİSAT OYUNLARINDAN HAREKETLE OSMANLI’DA VÂKIFLARIN YOKSULLUĞU AZALTAN ALTURİSTİK DAVRANIŞLARI

Özet

İnsanların var oldukları ilk günden beri aldıkları kararlarda sadece kendi faydalarını gözetmedikleri empati kurarak diğer insanları da düşündükleri bilinmektedir. Bu tarz olumlu sosyal davranışlar alturizm, empati ve başkalarını sevmek olarak değerlendirilmektedir. Alturizm olarak da kavramsallaştırılan ödül veya karşılık beklemeden sergilenen ve kişinin bir bedel ödeyebileceği alturistik davranış, diğerinin faydasını öncelemektedir. Ana akım iktisat bireylerin kendi çıkarlarını maksimize etmesinden bahsetmesine rağmen, çıkar gözetmeden diğerinin refahını arttıracak her türlü davranış da özünde iktisadi bir eylemdir.

Çalışmanın amacı Osmanlı vakıf kurucularının başkalarının çıkarını gözeten veya bencil olmayan davranışlarını davranışsal iktisat oyunları ve kavramlarından yola çıkarak alturistik özellikler açısından araştırmaktır. Sonuç olarak, ültimatom, diktatör, güven ve kamu malı oyunlarında ortaya çıkan empatiye bağlı alturistik davranışın vakıf kurucularının alturistik davranışlarıyla aynı olduğu belirlenmiştir.