İSTİSMARCI YÖNETİM VE ETİK İKLİMİN ÖRGÜTSEL SAPMA ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Özet

Bu çalışmanın amacı istismarcı yönetim ve etik iklimin örgütsel sapma üzerindeki etkisini analiz etmektir. Bu amaçla Konya İlinin Selçuklu İlçesinde bir alan çalışması yürütülmüştür. 2021 yılının Ocak ayında gerçekleştirilen çalışmanın evreni Selçuklu ilçesindeki kamu bankalarında çalışan memurlar olup, basit rastgele yöntemle belirlenen örneklem 3 kamu bankasının toplam 19 şubesindeki 106 çalışanından oluşmaktadır. Alan araştırmasında kullanılan anket 8 adedi demografik bilgilere dönük sorular ve 37 adedi Likert ölçeğine göre hazırlanmış ölçek ifadeleri olmak üzere 45 ifadeden oluşmaktadır. 15 ifadeli İstismarcı Yönetim Ölçeği Tepper’in (2000) çalışmasında kullanılan ölçekten Ülbeği, Özgen ve Özgen (2014) tarafından Türkçeye uyarlanmış olan ölçektir. 7 ifadeli Etik İklim Ölçeği Qualls ve Puto (1989) tarafından geliştirilen 10 soruluk anketin Schwepker Jr. (2001) tarafından oluşturulan 7 ifadelik versiyonudur. 15 ifadeli Örgütsel Sapma Ölçeği ise Demir (2009) tarafından Hollinger ve Clark (1982) ile Robinson ve Bennett’in (1995) çalışmalarından yararlanılarak geliştirilen ve Türkçeye uyarlanan ölçektir. Elde edilen verilere uygulanan ANOVA ve t-testi analizleri sonucunda katılımcıların istismarcı yönetim, etik iklim ve örgütsel sapma algıları üzerinde yaş, eğitim ve medeni durum gibi bazı demografik değişkenlerin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmada korelasyon ve regresyon analizleri ile elde edilen bir diğer bulgu ise örgütsel sapma üzerinde istismarcı yönetiminin etkisinin anlamlı olduğu, etik iklimin etkisinin ise anlamlı olmadığı yönündeki istatistiksel göstergelerdir.