YÜKSELEN EKONOMİLERDE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN DIŞ TİCARET İLE İLİŞKİSİ

Özet

Bu çalışma 1979-2019 dönemi için aralarında Türkiye, Hindistan, Çin, Meksika, Brezilya ve Endonezya’nın yer aldığı yükselen piyasa ekonomilerinde DYY’lerin dış ticareti nasıl belirlediğini araştırıyor. Sonuçlar bu ülkelerde DYY’ler ve ihracat arasında uzun dönem bir ilişkinin bulunduğunu gösteriyor. Uzun dönemde ihracat ve ithalat arasında pozitif ve negatif ilişkinin varlığı ise ihracatın ithalatı da yönlendirdiği anlamına geliyor. Bunun nedeni yükselen piyasa ekonomilerinde üretimin ithal ara malı ve girdi malına olan bağımlılığıdır. Bu durum söz konusu ülkelerin yüksek teknoloji üreten-yüksek katma değer yaratan bir üretim sürecine sahip olmadıklarını, daha çok çok uluslu şirketlerin üretim süreçlerinde tedarik zincirinde yer aldıklarını gösteriyor. DYY’ler ile ihracat arasındaki asimetrik ilişkinin varlığı da bu gerçeği doğruluyor. DYY’lerin çıkışı bu ülkelerin ihracatının da düşmesine neden oluyor. Bununla birlikte, DYY’ler ile ihracat ve ithalat arasında iki yönlü pozitif bir ilişki bulunmuyor. Ayrıca, ihracat ve ithalat arasında iki yönlü bir ilişki ortaya çıkmamıştır.