ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE KONU ÇALIŞMA YÖNTEMİ

Özet

Sosyal bilimlerde, bilgi üretiminde niteliksel yöntemle (qualitative method) ilgili tartışmalar halen devam etmektedir. Sosyal bilimlerin Uluslararası İlişkiler disiplininde, farklı teoriler ve onların dayandıkları hipotezler üzerine yapılan araştırmalarda niteliksel yöntemle ilgili değişik yaklaşımlar ortaya konulmaktadır. Niteliksel yöntemin önemli bir boyutu olan “konu çalışması”; teorik tartışmalar üzerine yapılan araştırmalarda sürekli gelişmekte ve daha kullanışlı hale gelmektedir. Veri toplanmasında ve bilgi üretiminde konu çalışma yönteminin sağladığı faydalar daha fazla gözlemlenmektedir. Konu çalışmasında değişik hipotezlerin teşhisi, doğrulanması veya yanlışlanması mümkün olabilmekte ve bu sebeple teorik çalışmalara dönük genellemelere daha çok imkân tanınabilmektedir. Hem süreç takip etme, hem de benzer veyahut farklı süreçlerin mukayese edilmesi yöntemiyle, hipotezlerin daha iyi sınanabilmesi mümkün olabilmektedir. Bu durum, teorik genellemelere kolaylık sağlayabilmektedir. Bu makalede daha iyi bir konu çalışma yönteminin nasıl geliştirilebileceği tartışıldı. Konu çalışma yöntemine ait zayıf ve güçlü taraflar gözden geçirilirken, mukayeseli yöntemle süreç takip etme yöntemi arasındaki bağlantıların araştırmaya nasıl katkıda bulunabileceği değerlendirildi. Bu bilgiler ışığında, bir araştırmada ortaya çıkan avantajların ve dezavantajların neler olabileceği irdelenip, değerlendirildi. Konu çalışma yönteminde, süreç takip etme ve kıyaslamanın teorik çalışmalara ve hipotezlerin incelenmesine nasıl katkı yapabileceğini örneklendirmek amacıyla çok kutuplu sistem hakkında neorealizme ait bir hipotez gözden geçirildi. Kenneth Waltz’a ait hipotezin yeniden incelenmesinde 1853-56 Kırım Savaşı ve 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı’yla ilgili değerlendirmelere yer verildi.