DEMOGRAFİK YAŞLANMA VE TEKNOLOJİ İLİŞKİSİ: GÜMÜŞ EKONOMİDE YENİLİK ODAKLI GERONTEKNOLOJİ UYGULAMALARININ YAŞLI REFAHI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Özet

Bu çalışma, demografik dönüşüm sürecinin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkan nüfusun yaşlanması olgusunun beraberinde getirdiği tehditler yanında fırsatlara da dikkati çeken gümüş ekonomi stratejisini ve gümüş ekonominin bir parçası olan geronteknoloji uygulamalarını konu almaktadır. Literatür taramasına dayalı olarak gerçekleştirilen çalışmada, özellikle ileri yaş gruplarında artan kırılganlıkların ve bakım ihtiyacının yaşlı bireylerin ve ailelerinin teknoloji destekli ürün ve hizmetlere olan ihtiyacını ve talebini artırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, geronteknoloji uygulamalarının yaşlı refahına olan olumlu etkilerinin desteklenmesi için mevcut çalışmaların ve araştırmaların bulguları doğrultusunda geliştirilmesi gereken çeşitli alanlar olduğu da tespit edilmiştir. Bu kapsamda, teknoloji destekli yenilik projelerine yaşlanma sürecinde olan bireylerin etkin biçimde dâhil edilmesi, yaşlı yaş grupları arasındaki farklılıkların teknoloji tasarım süreçlerinde dikkate alınması, çeşitli türlerdeki geronteknoloji uygulamalarının yaşlılara yönelik olumsuz kalıp yargıları ve yaş ayrımcılığını pekiştirmemesine özen gösterilmesi ve geronteknoloji alanındaki disiplinler arası yaklaşımın güçlendirilmesi belirtilmesi gereken önemli tespitlerdir. Diğer yandan,  geronteknoloji uygulamalarının yaşlı refahı bakımından beklenen olumlu etkilerinin ortaya çıkabilmesi için özellikle yoksul yaşlıların ilgili ürün ve hizmetlere erişebilmesini sağlayacak kamusal desteklerin sunulması ve ülkelerin sosyo-ekonomik ve kültürel farklılıklarının dikkate alınması da son derece önemlidir.