TÜRKİYE’DE YÜKSEKÖĞRETİMDE AFET YÖNETİMİ ÜZERİNE YAZILMIŞ LİSANSÜSTÜ TEZLERE YÖNELİK BİR İNCELEME

Özet

Çalışmanın amacı, yükseköğretimde afet yönetimi alanında üniversitelerin araştırma eğilimlerini belirlemektir. 2003 ile 2022 yılları arasında yazılmış toplam 86 yüksek lisans ve doktora tezi incelenmiş ve konu, yöntem, analiz teknikleri ve trendler açısından mevcut durum değerlendirilmiştir. İlgili çalışmaları bulmak için Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi'nden ""afet"", ""afet yönetimi"", ""yüksek öğrenim"", ""üniversite"", ""öğrenci"", ""personel"" ve ""politika"" gibi anahtar kelimeler kullanılmıştır. Çalışma, MAXQDA 2020 Analytic Pro nitel veri analizi yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Veri analizinde tanımlayıcı ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularından biri, özellikle son dört yılda ""yükseköğretimde afet yönetimi"" üzerine yazılmış tezlerin belirgin bir artış göstermiş olmasıdır. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi'nin en fazla çalışmayı yürüttüğü belirlenmiştir. Ancak doktora tezlerinin sayısı düşük olup konu genellikle kapsamlı bir şekilde ele alınmamıştır. Bir başka bulgu, yükseköğretimde afet yönetimi tezlerinde kadın araştırmacılar %49, erkek araştırmacılar ise %51 oranında temsil edilmekte ve ampirik çalışmalar en yaygın araştırma yöntemi olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Afet yönetim sisteminin genellikle ""hazırlık"" boyutunda ele alındığı ve üniversitelerin afet yönetimi konusunda toplumsal katkı misyonunu yerine getirmek için kamusal alanda araştırmalar yaptıkları, ancak üniversitelerin afet yönetimi ile ilgili üniversitenin çerçeve koşullarını ilgilendiren konularda daha fazla çalışma yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu çalışma, üniversitelere afet yönetimi alanındaki anlayış ve yaklaşımlarını geliştirmek için çıkarımlar ve gelecekteki araştırmalar için öneriler sunmaktadır.