ELÜS PİYASASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: PİYASA GÖSTERGELERİNİN MABAC YÖNTEMİYLE ANALİZİ

Özet

Türkiye'deki ELÜS piyasasının gelişimi, başlangıçta yetkilendirilen ticaret borsalarının elektronik platformlarında işlem görmesiyle başlamıştır. Daha sonra, Konya Ticaret Borsası'nın BorsaKonya ELÜS işlem piyasasını kurmasıyla birlikte bu süreç hız kazanmıştır. TÜRİB'in ulusal borsa statüsüyle kurulması ve uluslararası bir borsa olma yolunda ilerlemesi, ELÜS piyasasının önemini ve büyüklüğünü vurgulamaktadır. Bu çalışmanın odak noktası, ELÜS piyasasının yıl bazlı performans gelişimi ile ELÜS piyasasında takas üyesi olarak hizmet sunan aracı kurumların performansının ölçülmesidir. Kriterleri ağırlıklandırmada NMD, CRITIC ve Entropi yöntemleri, hesaplanan ağırlık değerlerinin bütünleştirilmesinde Bayes yöntemi, alternatiflerin değerlendirilmesinde ise MABAC yöntemi kullanılmıştır. Çalışma kriterleri, ELÜS piyasasında aktif işlem gerçekleştiren üretici ve yatırımcı sayısı, ELÜS işlemleri gerçekleştirilen lisanslı depo şirketlerinin sayısı, takas ve saklama hizmeti sunan aracı kurum sayısı, toplam lisanslı kapasite, gerçekleşen toplam işlem adedi, toplam işlem hacmi, toplam işlem sayısı ve yıl sonunda depolarda bulunan toplam ELÜS bakiyelerini içermektedir. ELÜS piyasa performansı açısından Entropi-MABAC, CRITIC-MABAC, NMD-MABAC ve Bayes-MABAC yöntemleri sıralama sonuçlarında en iyi performansın 2022 ve 2021 yıllarında gerçekleştiği belirlenmiştir. Ayrıca, 2018-2021 dönem verilerine göre en başarılı performansa sahip olan takas üyesi ilk iki aracı kurumun Ziraat Bankası ve Deniz Bank olduğu tespit edilmiştir.