DIŞ TİCARETTE ÇEVRESEL KUZNETS EĞRİSİNİN GEÇERLİLİĞİ: E7 ÜLKELERİ İÇİN FOURİER BOOTSTRAP AARDL ANALİZİ

Özet

Hızlı gelişen E7 ülkelerinde dış ticaretin çevre kirliliğine etkilerinin ele alındığı bu araştırmada; ihracat ve ithalatın karbondioksit emisyonuna etkileri, kübik Çevresel Kuznets Eğrisi kullanılarak, Fourier ADF birim kök testi ve Fourier Bootstrap AARDL yöntemleriyle analiz edilmiştir. Analizlerden elde edilen bulgular; Çin ve Meksika’da ihracat ile çevre kirliliği arasında N şeklinde, Rusya’da ise hem ihracat hem de ithalat ile çevre kirliliği arasında ters N şeklinde Çevresel Kuznets Eğrilerinin geçerli olduğu gösterilmiştir. Diğer bir ifadeyle Çin ve Meksika ihracatlarını artırabilmek için çevreyi kirletmeye devam ederken, Rusya çevre kirliliğini azaltarak dış ticaret yapmaktadır. Bu sonuçlar Çin ve Meksika’nın sanayi ürünleri, Rusya’nın ise doğal kaynaklar ihracatına işaret etmektedir. Analizlerde dönüm noktaları hesaplandığında; Çin için reel sayılara ulaşılamamış olup, Meksika için ilk dönüm noktasının 23.9 milyar Dolar, ikinci dönüm noktasının 352 milyar Dolarda gerçekleştiği görülmüştür. Söz konusu bulgu; Meksika’da ihracat 23.9 milyar Dolara ulaşıncaya kadar çevrenin çok kirletilmediğini, sonrasında ise çevreyi korumaya yönelik tedbirlerin alındığını ve çevre kirliliğinin azaltılmaya çalışıldığına ilişkin işaret etmektedir. Buna karşın, ihracatı 352 milyar Doların üzerine çıkarabilmek için tekrar çevreyi koruma tedbirlerinin göz ardı edilmeye başlandığını göstermektedir. 2020 yılı itibariyle Meksika’nın ihracatı 418 milyar Dolar olup, bu ülke çevreyi hızla kirletme evresinde bulunmaktadır. Bu nedenle gerek Meksikalı yetkililerin gerekse uluslararası kuruluşların bu ülkenin çevreyi kirletmesinin önüne geçmeleri elzemdir.