BOSNA-HERSEK AVRUPA BİRLİĞİ’NİN ADAY ÜLKESİ OLABİLİR Mİ? EKONOMİK KRİTERLER AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME

Özet

Avrupa Birliği (AB) bugüne kadar kurulmuş entegrasyonlar arasında siyasi, hukuki, ekonomik ve sosyo-kültürel anlamda en uzun soluklu olanıdır. 2017 yıl sonu itibariyle 28 üyesi bulunan birlik, bu üyelerin 10 tanesini 2004 yılında “Doğu Genişlemesi” ya da “Büyük Patlama” olarak adlandırılan süreçte bünyesine dahil etmiştir. Bu ülkelere coğrafi konumları itibariyle bakıldığında ikisinin Balkanlardan, sekiz tanesinin de eski Doğu Bloku ülkelerinden olduğu görülecektir. Ancak bir Balkan ülkesi olan Bosna-Hersek, AB’ye henüz aday ülke dahi olamamıştır. AB ile ilişkileri 1992 yılında başlamış olan Bosna-Hersek, insani yardım, iletişim gibi alanlarda yardımlar almıştır. Bu gelişmeler sonucunda ilerleyen ilişkiler 2003 Haziran’ında Bosna-Hersek’in, AB’nin potansiyel aday ülkesi olmasını sağlamıştır. Aradan geçen 15 yıl boyunca aday ülke olabilmek için gerekli kriterleri yerine getiremediğinden halihazırda potansiyel aday ülke konumu devam etmektedir. Bu çalışmada, yakın zamanda yıkıcı bir savaş yaşamış, siyasi anlamda henüz tam anlamıyla istikrara sahip olmayan Bosna-Hersek’in, AB’ye adaylık/üyelik süreci ekonomik açıdan değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucuna göre Bosna-Hersek, Kopenhag ekonomik kriteri açısından -işleyen bir piyasa ekonomisinin gelişmesinde ve Birlik içindeki rekabet baskısı ve piyasa güçleriyle başa çıkma kapasitesinin oluşturulmasında- henüz erken bir aşamadadır. Ancak Maastricht Yakınlaşma Kriterleri’nden faiz oranı dışındakileri (enflasyon, kamu borcu, bütçe açığı) yakalamış durumdadır.