COVID-19 SALGINI EŞİTLEYİCİ BİR DENEYİM MİYDİ?: SALGIN SÜRECİNDE DEZAVANTAJLI/SAVUNMASIZ GRUPLAR, DAMGALANMA VE EŞİTSİZLİKLER

Özet

COVID-19 salgınının sağlıkla ilintili, ekonomik, politik, sosyal, kültürel ve psikolojik etkilerinin tüm toplumsal gruplar için eşit deneyimler yaratmadığı argümanından hareket eden bu çalışma, mevcut literatür ve güncel veriler doğrultusunda salgın sürecinin hangi gruplarda damgalanma ve eşitsizlikleri beraberinde getirdiğini ve bu damgalanma ve eşitsizliklerin farklı parametrelerle kesişen boyutlarını irdelemektedir. Çalışma kapsamında ulaşılan sonuçlara göre, salgın sürecindeki belirsizlik, kaygılar, öngörülemezlik, neden bulma ve açıklama saikleriyle ‘başlatıcıların, bulaştırıcıların, sorumluların’ işaret edilmesi damgalama sürecini ortaya çıkarmış; ayrımcı ve dışlayıcı söylem ve eylemlere yol açmıştır. Salgın dinamikleri ve kısıtlamalara dayanan salgın uygulamaları bazı etnik ve ırksal gruplar, yaşlılar, göçmenler, yoksullar, belirli sektörlerde çalışanlar, işsizler, kronik hastalığa sahip olanlar, kadınlar, dijital teknolojilere erişim ve kullanım becerisinden yoksun olanlar gibi özellikle dezavantajlılığa daha açık gruplar aleyhine hem virüsten etkilenme bakımından hem de istihdam, eğitim, sağlık, sosyal koruma alanlarında karşılaşılan sorunlarla ülke içi, ülkeler arası ve bölgesel eşitsizlikleri genişletmiş ve arttırmıştır. Diğer yandan tüm olumsuz sonuçlarına rağmen salgın dönemi, bireylerden küresel organizasyonlara kadar yardımlaşma, işbirliği ve sosyal destek faaliyetlerini içeren kolektif insani çabaları çoğaltmış; çok boyutlu sorunlar ve eşitsizliklerle mücadelede toplumsal dayanışmanın potansiyel gücünü göstermiştir.