İletişim İkliminin Kurum Kimliği ile Özdeşlemeye Etkisinde Algılanan Örgütsel Prestijin Rolü
DOI:
https://doi.org/10.63556/tisej.2025.1612Anahtar Kelimeler:
İletişim İklimi- Örgütsel Özdeşleşme- Örgütsel Prestij- Savunma Sanayii- Yapısal Eşitlik ModellemesiÖzet
Günümüzde örgütlerin rekabet avantajını sürdürülebilir kılabilmeleri için yalnızca stratejik kaynaklara değil, aynı zamanda çalışanların örgütle kurdukları duygusal bağlara ve sahiplenme düzeylerine de ihtiyaç duyulmaktadır. Bu bağlamda, örgüt içindeki iletişim iklimi, çalışanların örgüte yönelik tutum ve davranışlarını biçimlendiren temel bir unsur olarak öne çıkmaktadır. Literatürde iletişim ikliminin örgütsel özdeşleşme üzerindeki etkisi sıklıkla ele alınmış olsa da, bu ilişkiyi etkileyebilecek diğer psikolojik ya da algısal faktörler üzerine yapılan çalışmalar sınırlı kalmaktadır. Özellikle algılanan örgütsel prestijin bu ilişki üzerindeki rolü henüz yeterince aydınlatılamamıştır. Bu çalışma, çalışanların iletişim iklimi ile örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasındaki ilişkide algılanan örgütsel prestijin etkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, Ankara ilinde savunma sanayii sektöründe faaliyet gösteren 12 farklı firmada görev yapan toplam 677 çalışandan elde edilen veriler kullanılarak nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonuçları, olumlu iletişim ikliminin örgütsel özdeşleşmeyi anlamlı biçimde artırdığını ve bu etkinin, çalışanların örgüte atfettikleri prestij düzeyine bağlı olarak daha da güçlendiğini göstermiştir. Elde edilen bulgular, hem kuramsal hem de yönetsel açıdan önemli katkılar sunmaktadır. Özellikle savunma sanayii gibi stratejik öneme sahip sektörlerde yöneticilerin, iletişim iklimini güçlendirmeleri ve örgütsel prestiji bilinçli şekilde yönetmeleri, çalışan bağlılığını artırmada kritik bir rol oynamaktadır.
Kaynaklar
Alvesson, M., Lee Ashcraft, K., & Thomas, R. (2008). Identity matters: Reflections on the construction of identity scholarship in organization studies. Organization, 15(1), 5-28.
Ashforth, B. E., & Mael, F. (1989). Social identity theory and the organization. Academy of Management Review, 14(1), 20–39. https://doi.org/10.5465/amr.1989.4278999
Ashforth, B. E., Harrison, S. H., & Corley, K. G. (2008). Identification in organizations: An examination of four fundamental questions. Journal of management, 34(3), 325-374.
Ashforth, B. E., & Schinoff, B. S. (2016). Identity under construction: How individuals come to define themselves in organizations. Annual review of organizational psychology and organizational behavior, 3(1), 111-137.
Bartels, J., Pruyn, A., De Jong, M., & Joustra, I. (2007). Multiple organizational identification levels and the impact of perceived external prestige and communication climate. Journal of Organizational Behavior, 28(2), 173–190. https://doi.org/10.1002/job.420
Brown, A. D. (2017). Identity work and organizational identification. International journal of management reviews, 19(3), 296-317.
Carmeli, A. (2005). Perceived external prestige, affective commitment, and citizenship behaviors. Organization Studies, 26(3), 443–464. https://doi.org/10.1177/0170840605050875
Çanak, M., & Avcı, U. (2016). Örgütsel iletişim düzeyi ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişki: Kayseri ili örneği. International Journal of Social Science Research, 5(1), 55–68. https://doi.org/10.17719/jisr.2016.86
Dennis, H. S. (1974). A theoretical and empirical study of managerial communication climate in complex organizations (Doctoral dissertation, Purdue University). Purdue University.
Downs, C. W., & Hazen, M. D. (1977). A factor analytic study of communication satisfaction. Journal of Business Communication, 14(3), 63–73. https://doi.org/10.1177/002194367701400306
Dutton, J. E., Dukerich, J. M., & Harquail, C. V. (1994). Organizational images and member identification. Administrative Science Quarterly, 39(2), 239–263. https://doi.org/10.2307/23932357
Edwards, M. R. (2005). Organizational identification: A conceptual and operational review. International journal of management reviews, 7(4), 207-230.
Eisenberg, E. M., & Goodall, H. L., Jr. (2004). Organizational Communication: Balancing Creativity and Constraint (5th ed.). McGraw-Hill.
Fay, M. J., & Kline, S. L. (2012). The influence of informal communication on organizational identification and commitment in the context of high-intensity telecommuting. Southern Communication Journal, 77(1), 61-76.
Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39–50. https://doi.org/10.2307/3151312
Fuller, J. B., Hester, K., Barnett, T., Frey, L., Relyea, C., & Beu, D. (2006). Perceived external prestige and internal respect: New insights into the organizational identification process. Human relations, 59(6), 815-846.
Goldhaber, G. M. (1993). Organizational communication. Brown & Benchmark.
Hair, J. F., Risher, J. J., Sarstedt, M., & Ringle, C. M. (2019). When to use and how to report the results of PLS-SEM. European Business Review, 31(1), 2–24. https://doi.org/10.1108/EBR-11-2018-0203
He, H., & Brown, A. D. (2013). Organizational identity and organizational identification: A review of the literature and suggestions for future research. Group & organization management, 38(1), 3-35.
Henseler, J., Ringle, C. M., & Sarstedt, M. (2015). A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Journal of the Academy of Marketing Science, 43(1), 115–135. https://doi.org/10.1007/s11747-014-0403-8
Herrbach, O., Mignonac, K., & Gatignon-Turnau, A.-L. (2004). Exploring the role of perceived external prestige in managers’ turnover intentions. International Journal of Human Resource Management, 15(8), 1390–1407. https://doi.org/10.1080/0958519042000257995
Highhouse, S., Thornbury, E. E., & Little, I. S. (2007). Social identity functions of organizational attraction. Journal of Vocational Behavior, 71(1), 97–117. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2007.03.011
Hündür, E. (2021). Algılanan örgüt iklimi, lider-üye etkileşimi ve örgütsel özdeşleşme ilişkisi: İstanbul ili örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi, İstanbul. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Jablin, F. M. (1987). Formal organization communication: Theory and practice. In F. M. Jablin, L. Putnam, K. H. Roberts, & L. W. Porter (Eds.), Handbook of Organizational Communication: An Interdisciplinary Perspective (pp. 171–203). Sage Publications.
Kassing, J. W. (2000). Investigating the relationship between superior–subordinate relationship quality and employee dissent. Communication Research Reports, 17(1), 58–69. https://doi.org/10.1080/08824090009388751
Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling (4th ed.). New York: Guilford Press.
Mael, F., & Ashforth, B. E. (1992). Alumni and their alma mater: A partial test of the reformulated model of organizational identification. Journal of Organizational Behavior, 13(2), 103–123. https://doi.org/10.1002/job.4030130202
Men, L. R. (2014). Strategic internal communication: Transformational leadership, communication channels, and employee satisfaction. Management Communication Quarterly, 28(2), 264–284. https://doi.org/10.1177/0893318914524536
Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1997). Commitment in the workplace: Theory, research, and application. Thousand Oaks, CA: Sage.
Nakra, R. (2006). Relationship between communication satisfaction and organizational identification: An empirical study. Vision, 10(2), 41-51.
Neill, M. S., Men, L. R., & Yue, C. A. (2019). How communication climate and organizational identification impact change. Corporate Communications: An International Journal, 24(3), 514–527. https://doi.org/10.1108/CCIJ-09-2018-0099
Postmes, T., Tanis, M., & de Wit, B. (2001). Communication and commitment in organizations: A social identity approach. Group Processes & Intergroup Relations, 4(3), 227–246. https://doi.org/10.1177/1368430201004003004
Pugliese, E., Bonaiuto, M., Livi, S., Theodorou, A., & van Knippenberg, D. (2024). Team identification more than organizational identification predicts counterproductive work behavior and organizational citizenship behavior and mediates influences of communication climate and perceived external prestige. Journal of Applied Social Psychology, 54(2), 116-125.
Redding, W. C. (1972). Communication within the organization: An interpretive review of theory and research. Industrial Communication Council.
Riketta, M. (2005). Organizational identification: A meta-analysis. Journal of Vocational Behavior, 66(2), 358–384. https://doi.org/10.1016/j.jvb.2004.05.005
Smidts, A., Pruyn, A. T. H., & Van Riel, C. B. M. (2001). The impact of employee communication and perceived external prestige on organizational identification. Academy of Management Journal, 44(5), 1051–1062. https://doi.org/10.2307/3069448
Tak, B., & Aydemir, B. (2004). Örgütsel özdeşleşme ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 59(1), 181–195..
Tak, Ü., & Çiftçioğlu, S. (2009). Örgütsel destek ve prestij ölçeklerinin Türkçeye uyarlanması: Doğrulayıcı faktör analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 370–381.
Tanis, M., & Beukeboom, C. J. (2011). Organizational identification and the communication of identity: Effects of message characteristics on cognitive and affective identification. British Journal of Social Psychology, 50(4), 784-791.
Taras, V., Rowney, J., & Steel, P. (2009). Half a century of measuring culture: Review of approaches, challenges, and limitations based on the analysis of 121 instruments for quantifying culture. Journal of International Management, 15(4), 357–373. https://doi.org/10.1016/j.intman.2008.08.005
Trompenaars, F., & Hampden-Turner, C. (1998). Riding the Waves of Culture: Understanding Cultural Diversity in Business (2nd ed.). Nicholas Brealey Publishing.
Yıldız, K. (2018). The effects of organizational prestige on organizational identification: a case study in primary schools. European Journal of Education Studies.
Yücel, Ş. (2008). Örgütlerde iletişim ikliminin iş doyumu ve örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Zagenczyk, T. J., Purvis, R. L., Cruz, K. S., Thoroughgood, C. N., & Sawyer, K. B. (2021). Context and social exchange: perceived ethical climate strengthens the relationships between perceived organizational support and organizational identification and commitment. The International Journal of Human Resource Management, 32(22), 4752-4771.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi

Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.