Yıl: 2014  Cilt: 49  Sayı: 1  Sayfa: 1-17

J.S. MILL İN LİBERAL DÜŞÜNCE GELENEĞİ İÇİNDEKİ YERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

YILMAZ BAYRAM

Mill e gore iktisadi ve siyasi güç kitlelere doğru yayılmakla beraber rekabete dayalı serbest piyasa ekonomisi çalışanlar üzerinde paternalist bir hiyerarşik yapı oluşturmaktadır. Bu nedenle de laissez-faire ekonomik felsefesine olan mutlak güvenini kaybetmiştir. Ona göre modern sanayi toplumunun bireysel
özgürlüğün kurumlaşmasına olanak sağlayacak koşulları üretmesi gerekmektedir. Mill, esas itibariyle klasik liberal düşünce geleneğinin bir temsilcisi olarak kabul edilir. Fakat on sekizinci ve on dokuzuncu yüzyıllarda meydana gelen sosyoekonomik gelişmelerden oldukça etkilenmiş bir düşünürdür. Buna bağlı olarak özgürlüğü ahlâki sorumluluk çerçevesinde ele alarak pozitif özgürlük anlayışına doğru kaymıştır. Bu bağlamda devletin sosyal hayata seçici müdahalesini öngören sosyal liberalizm ile ilişkilendirilmiş, klasik liberalizmle modern liberalizm arasında köprü rolü oynayan bir düşünür olarak nitelendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): John Stuart Mill, İktisadi Özgürlük, Sosyal Liberalizm

AN EVALUATİON ON THE PLACE OF J. S. MİLL WİTHİN LİBERALİST TRADİTİON

According to Mill, while economic and political power spreads through masses, free market economy based on competition constitutes a paternalist hierarchical structure on labor. Therefore, he lost his absolute trust on laissez – faire economic philosophy. Competition based free market economy of course more superior than feudalism. However, modern industrialized society should produce conditions which might allow institutionalization of individual freedom. Mill is essentially deemed as a representative of classical liberalist tradition. However, he is philosopher who was influenced significantly by socioeconomic developments occurred in eighteenth and nineteenth centuries. Accordingly, he slightly shifted to positive liberalism by addressing liberalism within the framework of moral responsibility. In this context, he is linked to social liberalism which anticipates selective intervention of government to social life and classified as a philosopher who plays a connecting role between classical liberalism and modern liberalism.

Anahtar Kelimeler (Keywords): John Stuart Mill, Economic Freedom, Social Liberalism