Yıl: 2023  Cilt: 58  Sayı: 4  Sayfa: 3275-3295

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.23.11.2279

DOĞAL KAYNAK ZENGİNLİĞİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ’NDEN AMPİRİK KANITLAR

GÜLLER ŞAHİN, FATİH VOLKAN AYYILDIZ

1980’li yıllardan sonra ülkelerin zengin doğal kaynaklara sahip olmalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ve bu etkinin altında yatan mekanizma hakkında çok az fikir birliği olduğu görülmektedir. Bu kapsamda doğal kaynakların potansiyel etki yolunu ekonomik büyümeye yönlendirmek için literatürde çok sayıda kuramsal ilişki tartışılmaktadır. Dikkat çekici sonuçlardan birisi, kaynak zengini ülkelerin kaynak fakiri ülkelere göre daha yavaş ekonomik büyüme oranlarına sahip olmasıdır. Bu bağlamda bu araştırmanın amacı, kaynak laneti ve çevresel ekonomik büyüme modeli temelinde Amerika Birleşik Devletleri’nin 1990-2020 dönemindeki doğal kaynak bileşenleri ile büyüme arasındaki kısa ve uzun vadeli bağlantılarının incelenmesidir. Eşbütünleşme metodolojisi uzun vadeli katsayı bulguları, GSYH ile sermaye, iş gücü, ormanlık alanlar, yenilenemeyen kaynaklardan elektrik üretimi, ekilebilir ve tarımsal alanlar değişkenlerinin pozitif yönlü; okullaşma, doğal kaynak rantları ve ekili alanlar değişkenlerinin ise negatif yönlü olduğunu göstermektedir. Kısa vadeli katsayı bulguları, GSYH ile sermaye, iş gücü, yenilenemeyen kaynaklardan elektrik üretimi ve tarımsal alanlar değişkenlerinin pozitif yönlü; okullaşma, doğal kaynak rantları ve ekili alanlar değişkenlerinin ise negatif yönlü olduğuna işaret etmektedir. Bununla birlikte uzun ve kısa vadeli bulgular, doğal kaynak rantlarının ekonomik büyümeyi kısıtlayarak kaynak laneti hipotezinin doğrulandığını açıklamaktadır. Aynı zamanda sermaye birikimi ve iş gücü, ekonomik performansı desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Doğal kaynaklar, çevre, ekonomik büyüme, kaynak laneti hipotezi, ARDL eşbütünleşme yaklaşımı

EXAMINING THE RELATIONSHIP BETWEEN NATURAL RESOURCE WEALTH AND ECONOMIC GROWTH: EMPIRICAL EVIDENCE FROM THE UNITED STATES

After the 1980s, it is seen that there is little consensus about the effect of countries having rich natural resources on economic growth and the mechanism underlying this effect. In this context, many theoretical relations are discussed in the literature in order to direct the potential impact path of natural resources to economic growth. One of the striking results is that resource-rich countries have slower economic growth rates than resource-poor countries. In this context, the aim of this research is to examine the short and long term connections between natural resource components and growth in of the United States in the 1990-2020 period, based on the resource curse and environmental economic growth model. While the long term coefficient findings of the cointegration methodology indicate that the variables of GDP and capital, labor force, forest areas, electricity production from non-renewable resources, arable and agricultural areas are positive; schooling, natural resource rents and cultivated areas variables show that they are negative. As the short term coefficient findings indicate that the variables of GDP and capital, labor, electricity production from non-renewable resources and agricultural areas are positive; schooling, natural resource rents and cultivated areas variables indicate that they are negative. However, long and short term findings explain that the resource curse hypothesis is confirmed by the fact that natural resource rents restrict economic growth. At the same time, capital formation and labor support economic performance.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Natural resources, environment, economic growth, resource curse hypothesis, ARDL cointegration approach