Yıl: 2021  Cilt: 56  Sayı: 3  Sayfa: 1436-1454

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.08.1609

ÖRGÜTSEL EKOLOJİ VE KOOPERATİF ÖRGÜTLENMELERİ: TÜRKİYE’DE TARIM, ORMANCILIK VE BALIKÇILIK SEKTÖRÜ ÜZERİNE BİR ANALİZ

MİRAÇ SAVAŞ TURHAN, YAKUP ARI

Bu çalışmada, örgütsel ekoloji yaklaşımının sağladığı kuramsal altyapı çerçevesinde, belirli bir zaman aralığı içerisinde gözlemlenen makro düzeydeki ekonomik olguların Türkiye'de tarım, ormancılık ve balıkçılık sektöründe faaliyet gösteren kooperatif örgütlerinin kurulmalarına ve kapanmalarına olan etkisi anlaşılmaya çalışılmıştır. İlaveten Covid-19 salgının etkileri de mercek altına alınmıştır. Ocak 2010 - Aralık 2020 arasındaki döneme odaklanılarak, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektöründe faaliyet gösteren kooperatif şirketlerinin kurulma ve kapanma sayıları, tarım ürünleri üretici fiyat endeksi, bankalarca uygulanan ticari kredi faizlerinin ağırlıklı ortalaması ve Amerikan Doları-Türk Lirası döviz kuru veri olarak kullanılmıştır. İlaveten Covid-19 salgın dönemi Mart 2020 - Aralık 2020 arasındaki süre için kukla (yapay) değişken olarak analizlere dâhil edilmiştir. Verilerin analizinde Otoregresif Dağıtılmış Gecikmeli (ARDL) Sınır Testi yaklaşımı kullanılmıştır. Elde edilen bulgular tarım ürünleri üretici fiyat endeksi, bankalarca uygulanan ticari kredi faizlerinin ağırlıklı ortalaması ve Amerikan Doları-Türk Lirası döviz kuru ile Covid-19 döneminin tarım, ormancılık ve balıkçılık sektöründe faaliyet gösteren kooperatif örgütler popülasyonuna farklılaşan etkilerini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Örgütsel ekoloji, örgüt kurulmaları ve kapanmaları, Türkiye’deki kooperatif örgütler, Covid-19, ARDL sınır testi

ORGANIZATIONAL ECOLOGY AND COOPERATIVE ORGANIZATIONS: AN ANALYSIS ON AGRICULTURE, FORESTRY AND FISHERIES SECTOR IN TURKEY

Within the framework of the theoretical infrastructure of organizational ecology, the present study aims to understand the effect of the macro-level economic phenomena observed within a specific time interval on the founding and disbanding of cooperative organizations in agriculture, forestry, and fisheries sector of Turkey. Besides, the effects of the Covid-19 pandemic were also taken under focus. Focusing on the time period between January-2010 and December-2020; the number of founding and disbanding of cooperative companies operating in the agriculture, forestry, and fisheries sector, the producer price index of agricultural products, weighted average of commercial loan interest, and US Dollar-Turkish Lira exchange rate were used as data. Additionally, the period of the Covid-19 pandemic between March-2020 and December-2020 was included in the analysis as a dummy variable. ARDL bounds test was used for analyzing the data. The findings indicate the differentiated effects of the producer price index of agricultural products, the weighted average of commercial loan interest, and US Dollar-Turkish Lira exchange rate, and the Covid-19 pandemic on population of cooperative organizations which operate in the agriculture, forestry, and fisheries sector.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Organizational ecology, organizational foundings and disbandings, cooperative organizations in Turkey, Covid-19, ARDL bounds test