Yıl: 2024  Cilt: 59  Sayı: 3  Sayfa: 1997-2023

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.24.09.2438

KADIN KOOPERATİFLERİNE YÖNELİK BİR ÇALIŞMA: ANTALYA KÖY PAZARI ÖRNEĞİ

ŞERİFE DURMAZ, BÜŞRA BARAN

Kooperatifler, insanların günlük insani ihtiyaçlarının tek başına karşılanamadığı durumlarda dayanışma yoluyla karşılanmasına yardımcı olan kuruluşladır. Kadınların kurup işlettiği kooperatiflere kadın kooperatifleri adı verilmektedir. Kooperatiflerin kurulması kadar etkin ve etkili olması da önemlidir. Bu araştırmanın amacı da kooperatif ortağı kadınların kooperatife yönelik bakış açılarının ortaya çıkarılmasıdır. Araştırma sahasını Antalya Kepez Belediyesi ve Antalya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü arasında imzalanarak kadın kooperatiflerinin kurulması ve kadın çiftçilerin desteklenmesi amacıyla açılan Antalya Köy Pazarı oluşturmaktadır.

Çalışma kapsamında bir nitel veri toplama yöntemi olan derinlemesine mülakat kullanılmıştır. Mülakatlarda kooperatif yöneticileri ile kooperatif ortağı kadınlara kapalı ve açık uçlu sorular yöneltilmiştir. Elde edilen bulgular kapsamında kooperatif yöneticileri ile kooperatif ortaklarının beklentilerinin tutarlı olmadığı, kooperatiflerin sağladığı eğitim ve fizibilite hizmetleri ile ortakların yararlandığı eğitim ve fizibilite hizmetlerinin tutarlı olmadığı, kooperatifler kamu desteklerinden yararlanırken ortakların bu desteklerden yararlanmadığı görülürken, yöneticilerin kooperatif kurma nedenleri ile ortakların kooperatifleri başarılı bulma nedenlerinin tutarlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kooperatif ortağı kadınlara yöneltilen açık uçlu sorulardan 6 adet tema elde edilmiştir. Bu temalardan kooperatif ortaklarının kooperatifi “yardımlaşma ve dayanışma” biçiminde tanımladığı, ortakların işgücü piyasasında herhangi bir engelle karşılaşmadığı, ortakların kooperatiflere en çok “satış potansiyelini artırmak” amacıyla katıldığı, ortakların kooperatif üyeliği öncesi cinsiyet ayrımcılığına uğramadığı, ortakların kamu desteklerinden haberdar olmadığı ve ortakların kamu desteklerinin artırılmasına yönelik taleplerinin olduğu sonuçlarına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Kooperatifçilik, Kadın Kooperatifçiliği, Dezavantajlı Gruplar, Kadının Güçlendirilmesi, Sosyal Politika

A STUDY ON WOMEN'S COOPERATİVES: THE CASE OF ANTALYA VİLLAGE MARKET

Cooperatives are organizations that help people meet their daily human needs through solidarity when they cannot meet them alone. Cooperatives established and run by women are called women's cooperatives. It is as important for cooperatives to be effective and efficient as it is for them to be established. The aim of this research is to reveal the perspectives of women cooperative members towards cooperatives. The research field is the Antalya Village Market, which was opened with the aim of establishing women's cooperatives and supporting women farmers under the agreement signed between Antalya Kepez Municipality and Antalya Provincial Directorate of Agriculture and Forestry.

Within the scope of the study, in-depth interviews, a qualitative data collection method, were used. During the interviews, closed-ended and open-ended questions were asked to cooperative managers and cooperative member women. The findings revealed that the expectations of cooperative managers and cooperative members were not consistent, the training and feasibility services provided by cooperatives were not consistent with the training and feasibility services provided by members, cooperatives benefited from public support while members did not, and managers' reasons for forming cooperatives were consistent with members' reasons for finding cooperatives successful. Six themes emerged from the open-ended questions asked of women cooperative members. From these themes, it was concluded that cooperative members define cooperatives as "cooperation and solidarity", that members do not face any barriers in the labor market, that members join cooperatives mostly to "increase sales potential", that members do not experience gender discrimination prior to cooperative membership, that members are not aware of public support, and that members have demands for increased public support.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Cooperatives, Women's Cooperatives, Disadvantaged Groups, Women's Empowerment, Social Policy