Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 4  Sayfa: 2590-2604

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.10.1921

KENTSEL SAÇAKLANMANIN TARIM ARAZİSİ DEĞERLERİNE ETKİLERİNİN ANALİZİ: AYDIN İLİ EFELER İLÇESİ ÖRNEĞİ

CANSU BAŞARAN CANER, SAİT ENGİNDENİZ, GÖRKEM ÖRÜK

Aydın ilinin Efeler ilçesinde kentsel saçaklanmanın tarım arazisi piyasasına etkilerini ortaya koymak amacıyla yapılan bu araştırmada oransal örnekleme ile belirlenen toplam 73 üreticiden anket yoluyla toplanan verilerden faydalanılmıştır. Araştırmada kapsama alınan parsellerin pazar ve gelir yöntemiyle saptanan değerleri karşılaştırılmıştır. Arazi değerlerine etki eden faktörlerin belirlenmesinde hedonik fiyat analizi kullanılmıştır. İncelenen arazilerde pazar değeri yöntemiyle belirlenen arazi değeri (38477.41 TL/da) gelir yöntemiyle belirlenen arazi değerinden (7174.00 TL/da) daha yüksek olarak saptanmıştır. Gelir yöntemiyle hesaplanan arazi değeri, arz ve taleple oluşan piyasa değerinin oldukça altında kalmıştır. Hedonik analiz sonuçlarına göre parseldeki bina durumu, diğer değişkenler sabit kalmak şartıyla arazinin pazar değerini olumlu yönde en fazla etkileyen değişkendir. Kentsel saçaklanma alanları için değer belirlemede yasal bir düzenleme bulunmadığından değerleme işleminde çelişki yaşanması söz konusudur. Bu nedenle, gelir yöntemiyle hesaplanan arazi değeri pazar değeri yöntemine göre hesaplanan arazi değerinin altında bulunabilmektedir. Dolayısıyla, kentsel saçaklanma alanlarında arazi değerini belirlemeye yönelik yasal düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): kentsel saçaklanma, tarımsal değerleme, pazar değeri, gelir yöntemi, hedonik analiz

ANALYSIS OF THE EFFECTS OF URBAN SPRAWL ON AGRICULTURAL LAND VALUES: THE CASE OF EFELER DISTRICT OF AYDIN PROVINCE

In this study, which was carried out in order to reveal the effects of urban sprawl on the agricultural land market in the Efeler district of Aydın province, the data was collected through questionnaires from a total of 73 farmers determined by the proportional sampling used. The values ​​of parcels which were determined by the income capitalization and the market value method were compared. Hedonic price analysis was used to determine the factors affecting the land values. The land value determined by the market value approach (38477.41 TL/da) in the examined lands was determined to be higher than the land value determined by the income capitalization approach (7174.00 TL/da). The land value calculated by the income capitalization approach remained well below the market value formed by supply and demand. The hedonic analysis results showed that the presence of the building in the parcel was the most influencing variable on the market value of the land. Since there is no legal regulation in determining the value for urban sprawl areas, there is a contradiction in the valuation process. The result of this, the land value calculated by the income capitalization approach may be below the land value calculated by the market value approach. Therefore, it is necessary to make legal regulations to determine the land value in urban sprawl areas.

Anahtar Kelimeler (Keywords): urban sprawl, agricultural valuation, market value, income capitalization approach, hedonic analysis,