Yıl: 2021  Cilt: 56  Sayı: 3  Sayfa: 1781-1797

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.09.1598

TERÖRİZMİN DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

YILMAZ ONUR ARİ, Bello IBRAHIM

Doğrudan Yabancı Yatırım (DYY), gelişmekte olan ülkeler için döviz, yeni istihdam alanları ve en yeni teknolojinin transferi için hayati bir kaynaktır. Ancak bu noktada, bir ülkedeki terör saldırıları, şirketlerin yurtdışına yatırım yapma tercihlerini belirleyen önemli bir faktördür.

Türkiye 1980’li yılların sonlarından beri ülke içi ve ülke dışındaki terör örgütlerinin saldırılarına maruz kalmaktadır. Bu bağlamda, çalışma 1990-2019 dönemi için terörizmin Türkiye’nin DYY girişlerine etkisini ele almaktadır. Çalışmada eşbütünleşme analizi için Dağıtılmış Gecikmeli Otoregresif Model (ARDL) sınır testi kullanılmıştır.  Çalışma, terörizmin Türkiye ekonomisinde DYY'yi kısa vadede olumlu ve anlamsız, uzun vadede ise olumsuz ve anlamlı olarak etkilediğini ortaya koymuştur. Ayrıca, enflasyon, ticarete açıklık, askeri harcama ve işçi dövizleri gibi bazı destekleyici değişkenlerin DYY ve terörizm üzerindeki etkisi de makalede incelenmiştir. Sonuçlar, ticarete açıklığın hem kısa vadede hem de uzun vadede DYY üzerindeki olumsuz ve önemli bir etki gösterdiğine işaret etmektedir. İşçi dövizleri, olumsuz ve anlamlı bir sonuç göstermektedir. Bu, işçi dövizleri ile DYY arasında kısa vadeli negatif bir ilişki olduğunu göstermektedir. Enflasyon, DYY üzerinde olumlu, ancak önemli bir etki göstermemektedir. Son olarak, askeri harcamalar da kısa vadede, olumsuz ve önemli olmayan bir etki gösterir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): doğrudan yabancı yatırım, terörizm, ticari açıklık, askeri harcama, ARDL eşbütünleşme

THE IMPACT OF TERRORISM ON FOREIGN DIRECT INVESTMENT: THE CASE OF TURKEY

Foreign Direct Investment (FDI) is a key source of foreign exchange, new jobs and bleeding-edge technology transfers for the developing countries. However, terrorist attacks in a country are an important factor determining the preferences of companies in investing abroad.

Turkey has been facing both internal and external terrorist groups’ attacks since the late 1980s. In this context, this study discussed the impact of terrorism on FDI inflows in Turkey for the period 1990-2019. Autoregressive Distributed Lag (ARDL) bounds testing approach to co-integration was used in the study. The study revealed that terrorism affects FDI in Turkish economy positively and not significantly in the short-run, while negatively and significantly in the long-run. Furthermore, the impact of some supportive variables- inflation, trade openness, military expenditure and remittances on FDI and terrorism in the model was also examined in the paper. The results concluded that trade openness shows the negative and significant impact on FDI both in the short run and long run. Remittances shows negative and significant result. This indicate that there is a short run negative relationship between remittances and FDI. Inflation shows positive but not a significant impact on FDI, and military expenditure also shows negative and non-significant impact in the short run, which normally has to be positive.

Anahtar Kelimeler (Keywords): foreign direct investment, terrorism, trade openness, military expenditure, ARDL cointegration