Yıl: 2018  Cilt: 53  Sayı: 1  Sayfa: 17-33

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.17.12.863

MUHASEBE MESLEĞİNDE ETİK: MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ TUTUMLARINI ÖLÇME SORUNSALI

EDNAN AYVAZ, TAHSİN GEÇKİL

Son yıllarda birçok işletmede yaşanan muhasebe skandallarının ardından dünyanın birçok yerinde, işletme ve muhasebe uygulamaları ve özellikle muhasebeciler ve denetçiler tarafından ortaya konulan mesleki etikle ilgili yoğun eleştiriler, muhasebe ve denetimdeki kamu güveninin zayıflamasına neden olmuştur. Bu nedenle Dünyada ve Türkiye’de muhasebe meslek mensuplarının uymaları için etikle ilgili düzenlemeler yapılmıştır.

Muhasebe mesleğinde dürüstlük, tarafsızlık, mesleki yeterlilik ve özen, gizlilik ve mesleki davranıştan oluşan etik ilkelerle ilgili bilgiler verildikten sonra (meslek etiğiyle ilgili); Malatya ilinde tüm meslek mensuplarına gönderilen anketten geçerli dönüş yapan 155 meslek mensubundan alınan veriler analiz edilmiştir.

Çalışmanın amacı, muhasebe meslek mensuplarının unvanlarına göre etik ilkeleriyle ve genel etik algısıyla ilgili tutumlarını ölçmektir. Fakat Türkiye’de muhasebe meslek etiğine ilişkin kullanılan ölçeklerin faktör analizi ve etik ilkelerin her biri için güvenirlik ve geçerlilik analizinin yapılmaması nedeniyle güvenirlilikleri ile ilgili problemler vardır.  Bu nedenle, “Muhasebe meslek mensuplarının unvanlarına göre Etik İlkeleri ve Genel Etik algısıyla ilgili tutumları arasında farklılık göstermektedir/vardır” hipotezimiz test edilememiştir. Buna bağlı olarak da Türkiye’de Muhasebe meslek mensuplarının mesleki etik tutumlarıyla ilgili geçerliliği ve güvenilirliği olan yeni bir ölçeğin geliştirilmesine ihtiyaç olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Muhasebede Etik, Etik İlkeleri, Etik Algısı, Ölçme Aracı Geçerliliği ve Güvenirliliği

ETHICS IN ACCOUNTING PROFESSION: THE PROBLEM OF MEASURING THE ATTITUDES OF PROFESSIONAL ACCOUNTANTS

In recent years, in many parts of the world after accounting scandals in many businesses, business and accounting practices and intense criticisms of professional ethics, especially by accountants and auditors, have led to weaker public confidence in accounting and auditing. For this reason/Because of this reason, ethical regulations have been made in order to comply with accounting professionals in the world and in Turkey.

After giving information about ethical principles consisting of/related with/associated with integrity, objectivity, professional competence and due care, confidentiality, and professional behavior in the accounting profession, the data from 155 members who returned from the questionnaire (about accounting ethics) sent to all professions in Malatya province were analyzed.

The aim of the study is to measure the attitudes of ethical professionals according to the titles of accounting professionals and their attitudes towards the general ethical perception. However, since factor analysis of the scales used in accounting ethics in Turkey have not been applied, and although the reliability analysis should be applied for validity and accounting ethical principles separately, it was applied for both together, which caused to the problems associated with their reliabilities. For these reasons, The hypothesis defined as“there is a difference between the ethical principles and attitudes related to the general ethical perception according to the titles of the accounting profession members” cannot been tested. Accordingly, it was concluded that there is a need to develop a new (valid and reliable scale/ scale including validity and reliability conditions in a satisfactory level) associated with professional ethic attitudes of professional accountants in Turkey.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Ethical in Accounting, Ethical Principles, Ethical Perception, Validity and Reliability of Scale