Yıl: 2022  Cilt: 57  Sayı: 4  Sayfa: 3295-3307

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.12.2029

YÜKSEK TEKNOLOJİ İHRACATI VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: BRICS-T ÜLKELERI ÖRNEGİ

FATİH ( EKNM-ULUS TİC) MANGIR, HASAN MURAT ERTUĞRUL

Bir ülkenin teknoloji seviyesi, ekonomisinin büyüme unsurlarının temel belirleyicilerinden biri olması yanında uluslararası rekabettede ön sıralarda yer almasında katalizitör rol oynamaktadır. Ülkelerin gelişmişlik seviyelerinin artmasıyla teknolojiyi ekonomilerde kullanım payları da artmakta hatta dünya teknolojiyi üreten ve tüketen ülkeler olmak üzere yeniden şekillenmektedir. Ekonomik büyüme modelleri teknolojiyi ele alma açısından içsel ve dışsal olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Dışsal büyüme modelleri teknolojiyi ekonomik gelişmelerden etkilenmeyen ancak uzun dönemde büyümeyi etkilediğini savunurlarken içsel büyüme modellerine göre teknoloji ekonomik gelişmeler ile birlikte ele almaktadır. Böylece teknoloji büyüme modellerine dahil edilerek içselleştirilmiştir. Dış ticaret teorileri de klasik modellerden yeni modellere evrilirken teknoloji daha da ön plana çıkmış teknoloji dış ticaretin belirleyen temel unsurların başına gelmiştir.  Posner'in (1961) “Teknoloji Açığı Modeli” ve Vernon'un (1966) “Ürün Dönemleri Teoremi” vb. birçok dış ticaret modellerinde teknoloji ülkeler arası ticaretin belirleyicisi olarak ortaya konmuştur.

Buradan hareketle bu çalışmanın amacı BRICS-T ülkelerinde 2006-2022 yılları arasında panel veri ekonometrik yöntemleri kullanarak teknoloji ihracatı ve büyüme arasındaki ilişkinin incelenmesidir.

Bu kapsamda panel yatay kesit bağımlılığı yatay dikkate alan birim kök ve eş-bütünleşme testleri uygulanmıştır. Analiz sonuçlarına dahil edilen tüm modellerde sabit sermaye yatırımlarının ve bilgi ve iletişim teknolojileri ihracatının ekonomik büyüme üzerinde pozitif etkisi olduğu ortaya konmaktadır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Teknoloji, Ekonomik Büyüme, Dış Ticaret, BRICS-Türkiye, Panel Veri Analiz

THE RELATIONSHIP BETWEEN HIGH-TECH EXPORTS AND ECONOMIC GROWTH: THE CASE OF THE BRICS-T COUNTRIES:

Besides one of the main determinants of its economic growth, country's technology level plays catalizitor role that ensure that basic elements that enables to rank at top of international competations. The more the countries develop, the more share of use of technology, economies have, and even the world has been reshaped to be the countries that produce and consume technology.

Economic growth models are categorized into two main group as endogenous and exeneous model based on the technology perspective. While exeneous growth models claim that technology is not affected by economic developments but determines the growth in the long term, technology is considered together with economic developments according to internal growth models. Thus, technology has been included  into economic growth estimations by the endegenous models.  Foreign trade theories have also evolved from classical models to new models and then technology has become more prominent and technology has become one of the basic elements that determine the trade.  In many foreign trade models such as, Posner's (1961) "Technology Gap. Model" and Vernon's (1966) "Product Periods Theorem" etc., technology has been put forward as the determinant of trade among the countries.

From this point of view, the aim of this study is to examine the relationship between technology exports and growth in BRICS-T countries between 2006-2022 by using panel data econometric methods. In this context, panel unit root and co-integration tests are applied that consider the cross-sectional dependence. Econmetric results of the analysis provide that fixed capital investments and exports of information and communication technologies have a positive effect on GDP.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Technology, Economic Growth, Foreign Trade, BRICS-Turkey, Panel Data Analysis